Studenti Pravnog Fakulteta Univerziteta u Beogradu su na nedavno održanom takmičenju iz međunarodnog medijskog prava Monroe E. Price osvojili prvo mesto u usmenim rundama i nagradu za najbolje kombinovane podneske (tužbu i protivtužbu). Takmičenje je održano u periodu od 30. marta do 2. aprila 2011. godine na Univerzitetu u Oksfordu. Na njemu je učestvovalo 27 timova iz Evrope, Amerike, Afrike i Azije. Tim naših studenata činili su Adriana Minović, Stefan Dragojević, Petar Radosavljev, Sava Pavlović, Nevena Krivokapić i Milica Janačković. Trener tima bio je asistent Vuk Cucić.
Pomenuto takmičenje se održava svake godine u Oksfordu, od 2008. godine, kao deo programa iz Uporednog medijskog prava i politike, u okviru Centra za društveno-pravne nauke Univerziteta u Oksfordu. Samo mesto održavanja takmičenja i program pod čijim se okriljem održava predstavljaju svetski poznato uporište medijskog prava. Pravni fakultet je po prvi put učestvovao na ovom takmičenju i time pokazao da je spreman da preuzme ulogu lidera u ovoj oblasti na našim prostorima a i šire.
Samo takmičenje ima dve faze, pismenu i usmenu. Pismena faza je počela u septembru 2010. godine, kada su studenti počeli da rade na problemu i spremaju tužbu i odgovor na tužbu. Ta faza je trajala do 13. Januaru, kad su memorandumi predati, i ono što je posebno zanimljivo je da su na taj studenti dočekali Pravoslavnu Novu godinu na fakultetu završavajući memorandume.
Druga faza se sastoji od usmenog dela koji se sprema do aprila i fokusira se na sažetom izlaganju ključnih argumenata i rada na samom načinu izlaganja. Ono što je jako bitno za ovo takmičenje je to da se ono razlikuje od drugih po tome što je postoji jasno utvrđena hijerarhija pravnih akata i ne drži se samo jedne jurisdikcije i jednog pravnog sistema. Naime, studenti su uporedno istraživali sudsku praksu Evropskog suda za ljudska prava, Inter-Američkog suda, Vrhovnog suda Sjedinjenih Američkih Država, Afričkog suda za prava čoveka i naroda, kao i zakone i doktrinu svih zemalja sveta i najznačajnijih međunarodnih organizacija, poput UN, Saveta Evrope, OEBS. Stoga, od studenata se zahteva ogromno znanje da bi, najpre, uspeli da istraže sve ove pravne izvore i kako bi zatim uporednim pregledom uspeli na nađu konkretne argumente i zaključke. Već na prvi pogled se vidi da cilj ovog takmičenja nije samo da se dobro nauči pozitivno pravo, nego i da se učenjem postojećeg stanja u pravu studenti podstaknu da izvuku nove zaključke i nađu nova rešenja za aktuelne probleme poređenjem više pravnih sistema kako bi našli najbolje odgovore.
Za naš tim su u usmenim rundama na strani tužioca nastupali Adriana Minović i Stefan Dragojević, dok su na strani tuženog bili Petar Radosavljev i Sava Pavlović. U toku takmičenja naš tim se susreo sa timovima iz Indije, Kenije i Sjedinjenih Američkih Država. Ono što treba pomenuti je da je pre ovog takmičenja, zbog velikog interesovanja timova iz Indije najpre održano regionalno takmičenje na kojem je od 22 tima u Oksfordu došlo četiri najbolja, od kojih su naši studenti imali priliku da se susretnu sa tri prvoplasirana. U polufinalu naš tim je nastupao protiv tima iz Indije čija su oba člana dobila nagrade za najbolje govornike. U finalu studenti su pobedili Pravni Fakultet Univerziteta u Kardozo iz Njujorka, čiji su članovi već položili pravosudni ispit.
Ovogodišnji slučaj, na kojem su radili svi učesnici, sastojao se iz specifične mešavine prava medija i interneta. Naime, slučaj opisuje kriznu situaciju u izmišljenoj državi Garuneziji, u kojoj je vlada pokušala da smiri situaciju kontrolom medija. Zakon koji je vlada donela propisao je obaveznu registraciju svih ICP ( Internet Content Provider), obavezu svih ISP ( Internet Service Providers) i MSP ( Mobile Service Providers ) da državi predaju enkripcione kodove i zahteva da se svi serveri lociraju na teritoriji pomenute države, i na kraju zabrana širenja slika o masakru koji se dogodio u toj državi. Ključni problemi su bili balans između nacionalne bezbednosti i prava na slobodu izražavanja s jedne strane i konflikt prava na privatnost i prava na slobodu izražavanja, kao i pitanje novinarske etike.
Za naš tim su u usmenim rundama na strani tužioca nastupali Adriana Minović i Stefan Dragojević, dok su na strani tuženog bili Petar Radosavljev i Sava Pavlović. U toku takmičenja naš tim se susreo sa timovima iz Indije, Kenije i Sjedinjenih Američkih Država. Ono što treba pomenuti je da je pre ovog takmičenja, zbog velikog interesovanja timova iz Indije najpre održano regionalno takmičenje na kojem je od 22 tima u Oksfordu došlo četiri najbolja, od kojih su naši studenti imali priliku da se susretnu sa tri prvoplasirana. U polufinalu naš tim je nastupao protiv tima iz Indije čija su oba člana dobila nagrade za najbolje govornike. U finalu studenti su pobedili Pravni Fakultet Univerziteta u Kardozo iz Njujorka, čiji su članovi već položili pravosudni ispit.
Sudije su bili najeminentniji svetski stručnjaci iz ove oblasti: sudije Evropskog suda za ljudska prava, najpoznatiji londonski advokati koji se bave medijskim pravom, pravni savetnik Google za Evropu, Bliski Istok i Aziju, profesori i dekan Pravnog Fakulteta u Oksfordu, kraljičini pravni savetnici, itd.
Sudije su bili najeminentniji svetski stručnjaci iz ove oblasti: sudije Evropskog suda za ljudska prava, najpoznatiji londonski advokati koji se bave medijskim pravom, pravni savetnik Google za Evropu, Bliski Istok i Aziju, profesori i dekan Pravnog Fakulteta u Oksfordu, kraljičini pravni savetnici, itd. Sama ta činjenica govori o kvalitetu znanja koji se očekivao i koji je bio potreban da bi se došlo do finala.
Samo takmičenje je jedno veliko iskustvo koje omogućava sagledavanje uporedno-pravnih dijametralno suprotnih pristupa rešavanju problema. Takođe, stil prezentacije argumenata je varirao od indijskog, koji karakteriše učtivost, toplina i atipična harizmatičnost, preko američkog, koji liči na advokatske serije i sa akcentom na teatralnom nastupu do evropskog, konciznog, jasnog, katkad sa određenom dozom hladnoće.
Veliku podršku u realizaciji ove ideje od samog početka pružio je USAID-IREX i NUNS sa kojima su studenti ušli u projekat o medijskom pravu s ciljem da ne samo nađu dodatna finansijska sredstva, već i da nauče što više o ovoj grani prava. Projekat se sastojao od kreiranja baze podataka o napadima na novinare u prethodne tri godine.
Znanje naših studenata nije prošlo nezapaženo. Dobili su veliki broj poslovnih ponuda nakon samog takmičenja od strane sudija. Profesor Monroe Price, po kojem je samo takmičenje dobilo ime, ih je pozvao da učestvuju u globalnom projektu o pravu medija, pozvani su da obave letnju praksu u međunarodnoj organizaciji u Londonu koja se bavi pružanjem pravnih saveta iz oblasti medijskog prava, a ostvarili su kontakt i sa kraljičinim savetnikom, koji je jedan od najpoznatijih advokata u Londonu, i koji je isto izrazio interesovanje da sarađuje s njima.
Takmičenje nije obeleženo samo njihovim znanjem i izvanrednim pravničkim rezonovanjem, već i toplim i prijateljskim temperamentom našeg naroda. Tim našeg fakulteta je bez ikakve sumnje okarakterisan kao najpopularniji tim, tim o kome su svi pričali i sa čijim članovima su svi hteli da se druže i provode slobodno vreme u srpskom pabu kod Dragiše. Pored kontakata od značaja za karijeru, stekli su brojne prijatelje među Grcima, Ukrajincima, Nigericima i Amerikancima.
Na slici: „Student prava“, ilustracija Normana Rokvela, 1927. godine.
Ne treba zanemariti i činjenicu da je ideja da se učestvuje na ovom takmičenju potekla od samih studenata koji su činili tim. Prvi korak su napravili obrativši se fakultetu koji je prepoznao njihov potencijal i odlučio da im izađe u susret podržavši ih i to ne samo moralno, nego i finansijski. Ostatak novca su studenti našli sami od donatora, što samo svedoči o njihovoj želji za znanjem i upornosti da istraju u tako jednom dugom procesu, koji nije obuhvatao samo pripreme za takmičenje, nego i prethodno višemesečno traženje donatora. Time su ovi mladi ljudi pokazali da se snovi mogu ostvariti velikim trudom i da se sve prepreke na tom putu mogu prevazići bez obzira koliko nepremostivo delovale.
Veliku podršku u realizaciji ove ideje od samog početka pružio je USAID-IREX i NUNS sa kojima su studenti ušli u projekat o medijskom pravu s ciljem da ne samo nađu dodatna finansijska sredstva, već i da nauče što više o ovoj grani prava. Projekat se sastojao od kreiranja baze podataka o napadima na novinare u prethodne tri godine. Studenti su sa advokatom NUNS, Snežanom đokić, posetili suđenja u vezi sa medijskim pravom u Višem sudu u Beogradu, gde su imali priliku i da sagledaju stanje na prava novinara kod nas i da dobiju savete i informacije od strane sudija koji se bave ovom oblašću, kao što je sudija Predrag Vasić. Treću fazu projekta čine tri radionice koje će se održati u Beogradu, Novom Sadu i Nišu, na kojim će naši studenti predstaviti teme na kojima su radili na takmičenju. Na radionicama bi trebalo da učestvuju studenti, a njihov cilj je podizanje svesti o značaju medijskog prava. Projekat se realizuje uz saradnju fonda Osmeh na Dar“ čiji je član Milica Janačković je ujedno i koordinator studenata na projektu. Na kraju izražavamo veliku zahvalnost preostalim donatorima: EPS Javnom preduzeću Površinski kopovi Kosovo-Obilić, advokatu Nenadu Cvjetićaninu, opštinama Stari Grad, Vračar i Zemun.
