Danas je srpskom narodu više nego ikada potrebna pobeda duha, otaca, učitelja i istinskih rodoljuba iz roda našeg. Više nego bilo kakva materijalna dobrobit.
Pre 11 godina za Episkopa mileševskog izabran je i postavljen vladika Filaret
Za to vreme Mileševskoj eparhiji, duhovno upravlja vladika Filaret i kao veliki graditelj, obnovio je 13 manastira, (neki iz temelja), unapredio je njihovu ekonomiju. Podignuto je novih 35 hramova, brojni manastirski konaci, parohijske crkve sa salama za narod.
Ovih dana u neposrednoj blizini manastira Mileševe, na levoj obali reke Kosatnice, počinju radovi na izgradnji Doma Svetog Save, u kojem će se održavati predavanja, duhovne večeri.
Eparhija mileševska živi punim duhovnim životom.
Svakim, i najmanjim delom, osmovekovna Mileševa, dragulj, među svetinjama, svedoči o srpskom i pravoslavnom postojanju vekovima na prostorima Raške oblasti.
Danas u obnovljenoj Mileševi, sa tri nova sazidana manastirska konaka živi uzorno sestrinstvo. Bogosluženje sa Svetom Liturgijom služi se svakodnevno. Posebno se u večernjim satima služi Akatist Svetome Savi, čija se sveta ruka čuva u manastiru.
Štap Svetoga Save čuva se u prebogatoj manastirskoj riznici gde se nalazi i bogata zbirka starih ikona, crkvenih predmeta, rukopisnih knjiga i knjiga iz Mileševske štamparije.
Tu je i odežda patrijarha Varnave, upokojenog 1937. godine. Zahvaljujući patrijarhu Varnavi izgrađen je dvor srpske Patrijaršije u Beogradu..
Brojne dragocenosti i relikvije koje pripadaju Manastiru Mileševa su razasute po svetu.
Mileševska plaštanica je tako u Muzeju SPC u Zagrebu, čaše ruskog cara Ivana Vasiljvića – Groznog u Muzeju SPC u Beogradu .
Veliki broj predmeta i knjiga manastira Mileševe nalaze se u manastiru Savini, Svete Trojice u Pljevljima i u drugim manastirima.
Poznato je da se najteže vraćaju relikvije ali je ideja i želja da se iz sveta, u manastirsku riznicu vrati ono što je pripadalo manastiru Mileševa.
Izuzetno uređena biblioteka ima preko deset hiljada knjiga i svako ko bi želeo da obraduje knjigama biblioteku i manastir dobro je došao. Gostoprimnica, koja ne naplaćuje svoje usluge, otvorena je za posetioce svaki dan a novčane priloge gosti ostavljaju prema mogućnostima. Za prenoćište uređen je konaku stilu tradicionalnog i modernog.
U ovim smutnim vremenima Radio Mileševa svojim programom vrši odgovornu duhovnu misiju
Tako danas živi Manastir Mileševa.
Upravo u ovom delu sveta počele su pripreme za proslavu 800 godina manastira Mileševe, 2019. godine.Možda se čini nekome da je to rano, možda i da nije toliko važno. Po nekom nepisanom pravilu , kod Srba vremena ima za sve.
Manastir Mileševa želi da proslavi svoje postojanje pod sloganom Svaka godina po jedan vek.
Za ovih osam godina koliko je ostalo do proslave, svaka godina će proslavljati osmovekovno raznim sadržajima : književnim, likovnim, pozorišnim, muzičkim, medijskim i svakako molitvenobogoslužbenim.
Organizacioni odbor za proslavu 800 godina Manastira Mileševa, svestan da vreme neumitno brzo prolazi, već nakon trećeg održanog sastanka planira organizovanje naučnog skupa o manastiru Mileševa, prva polovina septembra 2012..
Episkop mileševski Gospodin Filaret je u Organizacionom odboru za naučni skup okupio predstavnike raznih oblasti (predsednik odbora Petar Vlahović, rodom iz mileševskog kraja), čija će istraživačka delatnost biti objavljena u zborniku posvećenom manastiru Mileševa.
Od podpredsednika Organizacionog odbora, prof. Slavenka Terzića saznajemo da je već prijavljeno pedesetak tema. Autori su iz Srbije, Grčke, Rusije, Italije, Bugarske ,Austrije i Nemačke… Biće prilike da se upoznamo sa naučno istraživačkim otkrićima iz oblasti istorije, duhovnog života, ikonografije, arheologije, etnologije, upoznaćemo se sa štamparskom delatnošću. Zahvaljujući spremnosti autora tema da učestvuju u obeležavanju proslave 800 godina manastira Mileševe, istraživački izvori vezani za ovaj manastir i Rašku oblast, biće svima zainteresovanima dostupni. Danas su neke arhive otvorene, što omogućuje nova saznanja iz prošlosti.
Posebno je interesantna arhivska građa koja se čuva u arhivama drugih zemalja i gradova – Beču, Moskvi Petrogradu Istambulu, Rimu Solunu… jer se pretpostavlja da ima brojnih podataka vezanih za manastir Mileševa.
Biće zanimljivo saznati o putevima crkvenih dragocenosti manastira Mileševe i Raške oblasti razasutih po vascelom svetu. Ovo bi omogućilo da se sveobuhvatnije spozna život manastira Mileševe i žitelja Raške oblasti kroz vekove.
Neki naučnici su saznajemo na tom skupu su već dostavili naslove svojih tema
Navešćemo neke teme: Sveti Sava u bugarskoj istoriografiji, prof. dr Radivoje Radić,Mileševa u starim analima i hronikama prof. dr Zlata Bojović,Povezanost i uticaj Vizantije 12. veka na Nemanjićku Srbiju, Stvaranje Slike idealnog vladara Larisa Orlov i Milena Repajić, Nahija mileševa prema dva osmanska popisa s početka 16 veka Dragana Amedoski i Jovana Šaljić,Arheološka svedočanstva o podizanju manastira Mileševa Marina Bunardžić,Istorija srpskih rukopisnih knjiga koje se čuvaju u slovenskim državama: problem sa starom mileševskom bibliotekom Žana Levšina, Mileševsko slikarstvo i putevi evropske kulture između Istoka i Zapada u 13. veku Roza D Amiko, Manastir Mileševa i njegov značaj u odnosima na Balkanu nakon pada Carigrada 1204. – novi pravci istraživanja prof. dr Vlada Stanković.
Pažnju zaokupljaju i teme: Kult Svetog Save i muslimani – Islamizacija u Polimlju i manastir Mileševa autora Saliha Selimovića, zatim neobično zanimljive su tri teme: naučnog istrazivača Marka Jačova Manastir Mileševa – Ministarstvo spoljnih poslova Mileševske eparhije 2. Zapadna svedočanstva o čudesima Svetog Save 3. Istočno pitanje i ustanak Srba u vojvodstvu Svetoga Save od 1594. do 1606. godine.
Marko Jačov dugi niz godina radi na istraživanjima u arhivama Vatikana
Naučni skup će između ostalog obrađivati i temu odnosa Evropa-Mileševa, posebno Mileševa u 19 veku. Svakako predmet istraživanja biće blaga manastira Mileševe kao i istorijski i duhovni dometi u srpskom rodu.
Mileševa i Evropa je tema Dragiše Milosavljević , a Manastir Mileševa u kulturnoj politici patrijarha Varnave Rosića je rad Radovana Pilipovića .
Poznati ruski istraživač dr Elena Kudravceva se opredelila za temu Manastir Mileševa u ruskim diplomatskim dokumentima.
Povodom 800 godina manastira Mileševa stigli su i prvi darovi. .
Manastir Mileševa je na dar dobio veliko zvono od 9 tona – dar gospodina Andreja Kozičina, generalnog direktora UGMK-Holding, Verhnaja Pišma, Rusija.
Zvono je izrađeno u fabrici ZAO Pjatkov i K, grad Kamensk Uralski, Rusija.
Ispod lukova su likovi svetitelja: Svetog Apostola Andreja Prvozvanog, Svetog Blagovernog Kneza
Aleksandra Nevskog
U donjem delu zvona je natpis u krugu:
PRESVETA BOGORODICE SPASI NAS
Prema našim saznanjima Njegova Svetost patrijarh srpski Irinej osveštaće ovo zvono 7. oktobra na dan Ktitorske slave kralja Vladislava. Kako se očekuje ovom svetom činu prisustvovaće velikodostojnici Ruske i Grčke Pravoslavne Crkve.
Na ovoj svečanosti, 7. oktobra ove godine pored visokih crkvenih velikodostojnika očekuje se i dolazak predstavnika državnih organa Srbije, Crne Gore i Republike Srpske.