Bilo nekada 12. mart

12. mart (12.03) je 71. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (72. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 294 dana.

Događaji

538 — Povlačenjem ostrogotskog kralja Vitigesa okončana opsada Rima koja je trajala godinu i devet dana. Grad ostaje u rukama vizantijskog vojskovođe Velizara.
641 — Kineska princeza Ven čeng udala se za vladara Tibeta, na osnovu čega je kasnije Kina polagala pravo na suverenitet nad tom južnom planinskom pokrajinom.
1507 — U bici s pobunjenicima u Navari poginuo čezare Bordžija, italijanski pustolov, političar i kardinal. Sin pape Aleksandra VI poslužio Makijaveliju kao uzor političkog cinizma i smatra se da ga je Bordžijin način vladanja podstakao da napiše delo Vladalac.
1537 — Turci zauzeli dalmatinsko utvrđenje Klis, koje je dugo odolevalo turskom nadiranju iz Bosne. U borbi poginuo i legendarni senjski kapetan i kliški knez Petar Kružić. Iste godine Turci osnovali kliški sandžak koji je obuhvatao celo dalmatinsko zaleđe i deo Bosne.
1622 — Katolička crkva kanonizovala Ignasija de Lojolu, osnivača monaškog reda isusovaca (jezuita).
1848 — U Beču izbile velike studentske demonstracije protiv apsolutističkog režima kancelara Klemensa Meterniha, što je bio početak revolucije koja je potresla temelje Austrije i dovela do sloma Meternihovog apsolutizma.
1854 — Velika Britanija i Francuska zaključile savez sa Otomanskim carstvom protiv Rusije, u Krimskom ratu.
1868 — Skinuta zabrana sa pravopisa Vuk Karadžić i dozvoljena njegova upotreba. Rešenje o tome doneo, na osnovu odluke kneza Mihaila Obrenovića, ministar prosvete Dimitrije Crnobarac, bečki i pariski doktor nauka. Zabrana skinuta četiri godine posle Karadžićeve smrti.
1907 — U eksploziji ratnog broda Jena u francuskoj luci Tulon poginulo najmanje 118 ljudi.
1918 — Moskva proglašena za prestonicu Rusije umesto Petrograda.
1938 — Predvođene Adolfom Hitlerom, nemačke trupe umarširale u Austriju, čime je ta država pripojena Trećem rajhu.
1947 — Predsednik SAD Hari Truman u Kongresu proklamovao doktrinu o pomoći zemljama ugroženim komunizmom. Prva sredstva data Grčkoj i Turskoj.
1966 — Indonežanski parlament lišio Ahmeda Sukarna svih funkcija, uključujući položaj predsednika države, a general Suharto postao vršilac dužnosti šefa države.
1971 — Premijer Hafiz el Asad na referendumu izabran za predsednika Sirije.
1978 — Partije levice, prvi put u istoriji Francuske, dobile apsolutnu većinu u prvom krugu parlamentarnih izbora.
1984 — U Velikoj Britaniji počeo generalni štrajk rudara.
1993 — U seriji eksplozija 13 podmetnutih bombi u indijskom gradu Bombaju poginulo najmanje 200 ljudi, a 1.100 ranjeno.
1999 — Poljska, češka i Mađarska postale članice NATO, kao prve zemlje bivše članice Varšavskog ugovora koje su pristupile NATO.
2001 — Uz posredovanje međunarodne zajednice predstavnici srpskih vlasti i pobunjenih Albanaca na jugu Srbije potpisali sporazum o prekidu vatre.
U akciji uništavanja neislamskih kulturnih spomenika talibanske vlasti u Avganistanu uništile dva najveća kipa Bude u svetu, stara nekoliko hiljada godina.
2002 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija, na predlog SAD, usvojio rezoluciju u kojoj se prvi put pominje Palestina kao posebna država, pored Izraela.
2003 — U Beogradu, oko 12.25 časova, u dvorištu Vlade ubijen premijer Srbije Zoran đinđić. U Srbiji proglašeno vanredno stanje i otpočela policijska akcija Sablja.

Rođenja

1685. — Džordž Berkli, irski filosof († 1753.)
1832. — čarls Kaningem Bojkot, engleski kapetan († 1897.)
1856. — Stepa Stepanović, jedan od najistaknutijih srpskih vojskovođa. († 1929.)
1881. — Mustafa Kemal Ataturk, turski državnik († 1938.)
1943. — Ratko Mladić, srpski general.
1946. — Lajza Mineli je američka glumica i pevačica dobitnica Oskara i nagrade Toni
1959. — Milorad Dodik, političar iz Republike Srpske.
1971. — Dragutin Topić, srpski atletičar
1981. — Katarina Srebotnik, slovenačka teniserka.

Smrti

604. — Grigorije I Veliki, rimski papa i jedan od četiri oca Katoličke crkve.
1507. — čezare Bordžija, italijanski vojskovođa i avanturista, uzor za Makijavelijevog Vladaoca (*1475.)
1648. — Tirso de Molina, španski pisac
1901. — Jovan Ilić, književnik i ministar
1925. — Sun Jat Sen, kineski revolucionar i državnik.
1935. — Mihajlo Pupin, srpski naučnik i pronalazač. (*1854).
1964. — Jovan Bijelić, srpski slikar. (* 1886).
1995. — Mija Aleksić, srpski glumac. (* 1923.)
1999. — Jehudi Menjuhin, jedan od najvećih violinista XX veka.
2003. — Zoran đinđić, srpski premijer, ubijen u atentatu. (* 1952.)

Praznici i dani sećanja

Srpska pravoslavna crkva slavi:
Prepodobnog Prokopija Dekapolita
Prepodobnog Talaleja – isposnika sirijskog
Svetog Tita Pečerskog
Prepodobnog Stefana
Svetog mučenika Julijana Podagrika