Manastir Uspenja Presvete Bogorodice u Himelstiru, čestica u mozaiku velikog stvaralačkog dela legendarnog vladike Lavrentija Trifunovića i kamen temeljac Srednjoevropske eparhije, poslednjeg dana maja slavi četvrt veka postojanja..
Istorijat manastira, koji je od gotovo ruševne evangelističke crkve sagrađene krajem 19. veka, 1979. godine postao duhovni centar Srba u Nemačkoj i zapadnoj Evropi, nerazdvojiv je deo razvitka Zapadnoevropske eparhije i nastojanja SPC da okupi srpsku pastvu, razasutu po celoj Evropi.
Odlazak parohijana
– Parohija pri manastiru koja obuhvata Hildeshajm, Hameln, Goslar i Holzminden, ima registrovanih oko 150 domaćinstava, koja manastir pomažu stalno ili povremeno.
Taj broj, zbog povratka u otadžbinu polako opada, a oni koji su tu, zbog manjih primanja, jer su penzionisani ili nezaposleni, sve teže mogu nešto da odvoje i za crkvu- zabrinut je otac Sergije.
Srpska pravoslavna zapadnoevropska i australijska eparhija, osnovana je u Londonu 12. marta 1969. godine, a njen prvi episkop vladika Lavrentije, za delovanje u Nemačkoj gde je bilo više posla, nego u već dobro organizovanoj Engleskoj, do otvaranja Eparhijskog centra 1972. godine u prostorijama evangelističke crkve u Diseldorfu, koristio je privatnu kuću Radojke i Gojka Grubića u obližnjem mestašcu, Hajlingenhausu.
– Zajedno sa crkvom, 1978. godine u Himelstiru su kupljene i dve zgrade, a u sve to trebalo je uložiti mnogo truda i novca, jer je osim renoviranja zgrada trebalo dovesti i struju, a nije bilo ni vodovoda – priča starešina manastira, iguman Sergije Paraklis.
U analima manastira ostalo je zapisano da su zgrade plaćene 220 hiljada maraka, i da je za renoviranje utrošeno još 1,4 milona, a samopregoran rad episkopa Lavrentije, koji je znao da radi sve fizičke i zanatske poslove ostao je neizbrisiv, i u sećanju onih koji su pomagali podizanje ovog srpskog duhovnog centra.
Nebeski žirant
O neprilici vladike Lavrentija u Gradskoj štedionici u Hildeshajmu prilikom podizanja kredita za obnovu manastira i danas se priča među vernicima i sveštenstvom.
– Preosveštenstvo, a ko će vam biti žirant? – pitao je tada direktor banke. Vladika se, mada ni sam nije zano ko bi to mogao da bude, brzo snašao, odgovorom da je to Svevišnji, uz čiju pomoć se sve radi.
– Znam gospodine, ja vam verujem, ali mi bi ipak radije da to bude neko…odavde sa Zemlje -objasnio je direktor.
Problem je rešen na obostrano zadovoljsvo, a žirant je bila grupa dobrostojećih Srba, naravno, sa Zemlje.
– U to vreme pomogla nam je evangelistička i katolička crkva, a naklonjen nam je bio tadašnji gradonačelnik Štelcer, ponosan što će u svom gradu imati i crkvu drugog naroda. Prisnom saradnjom, episkop i gradonačelnik postali su veliki prijatelji, a graditelji su pridobili su simpatije i meštana – kazuje otac Sergije.
Prema pričama koje se među Srbima u ovom delu Nemačke prenose sa kolena na koleno, Nemci su se čudom čudili „bišofu“ koji kopa rov, ili do kasno u noć radi molerske poslove. U manastirskim analima pored brojnih, znanih i neznanih neimara, zlatnim slovima ostala su ispisana i imena monahinje Agnije, iskušenice Sibili Ler i oca Živka, a najdebljim slovima, ime ikonografa Krstane Tasić, koja je bila i učiteljica, štamparski radnik, domaćica… Kažu, bila je duša manastira.
Sedište kulture
Manastir je i pored otvoranja eparhijske kancelarije u Minhenu, ostao sedište Srednjoevropske eparhije.
U njemu su česti crkveni skupovi i simpozijumi, izložbe slika i predavanja. Redovno je održavan Sabor srpske omladine Zapadne Evrope, a godinama je to činio i Sveti sabor Srba. Podružnica srpskih lekara u Nemačkoj, ovde slavi Svetog Kozmu i Damjana. Prošle godine prvi put je održano savetovanje predstavnika crkve, države i naroda, na kojem se raspravljalo o integraciji, asimilaciji i očuvanju vere i nacionalnog identiteta.
Retki su srpski kulturni poslenici pa i političari, koji su posećivali Nemačku, a da su zaobišli ovu svetu kuću.
Kada je vladika Lavrentije 1991. otišao na novu dužnost u Šabac, ustoličen je vladika Konstantin đokić.
– Modernizacija i obnavljanje manastira je nastavljeno, a u poslednjih 12 godina je uloženo još najmanje milion nemačkih maraka – naglašava iguman Sergije.
U zgradi ispod bogomolje, modernizovana je sala sa oko 250 mesta, a u donjoj sali otvoren je moderan restoran sa letnjom baštom. U aneks zgradi pored manastira uređene su 23 sobe za manastirske goste i iznajmljivanje. Manastir poseduje i radionicu za izradu sveća, a ceo kompleks ukrašava lepo uređena porta sa drvoredom i prekrasni vrt iza stambene zgrade.