Na današnji dan navršava se 210 godina od početka legendarnog Boja na Mišaru, bitke iz Prvog srpskog ustanku u kojoj su srpske snage pod vođstvom Karađorđa odnele veliku pobedu nad Turskom vojskom.
Osmanlije su bile daleko brojnije. Procenjuje se da ih je bilo oko 40.000, dok je ustanika predvođenim voždom Karađorđem i istaknutim ustaničkim prvacima šabačkog i valjevskog kraja bilo oko 9.000. Bila je to treća godina od izbijanja ustanka i, kako je izostala konkretna pomoć Austrije i Rusije, Karađorđe je planirao da sa Turskom sklopi mir.
Ipak, pre nego što je do toga došlo, osmanska vojska je prešla u napad, i to sa tri strane – od Vidina, Niša i sa Drine. Udare iz prva dva pravca ustanici su uspešno zaustavili, ali su Turci iz Bosne, predvođeni vezirom Sulejman-pašom Skopljakom, prodrli preko Mačve do Šapca i potisnuli ustanike.
Nakon što je obavešten od tome Karađorđe je sa vojskom požurio ka tamo i tako je došlo do toga da brdo Mišar kod Šapca postane poprište bitke koja će ući u legendu.
Karađorđev „skriveni adut“
„Tu smo bili‚ očima gledali‚
kad se dvije udariše vojske
u Mišaru‚ polju širokome‚
jedno srpska‚ a drugo je turska;
pred turskom je Kulin–kapetane‚
a pred srpskom Petroviću Đorđe.
Srpska vojska tursku nadvladala;
Pogibe ti Kulin–kapetane‚
pogubi ga Petroviću Đorđe‚
S njim pogibe trides’t hiljad’ Turak’;
izgiboše turske poglavice‚
po izboru bolji od boljega,
od čestite Bosne kamenite.
Niti ide Kulin–kapetane‚
niti ide‚ niti će ti doći‚
nit’ ‘se nadaj niti ga pogledaj‚
Rani sina‚ pak šalji na vojsku
Srbija se umirit ne može!“
(odlomak iz narodne pesme „Boj na Mišaru“)
Mišarsko brdo i danas odudara od prostranog ravničarskog dela u kom je smešten Šabac. Činjenica da su se ustanici baš tu stacionirali bila je presudna jer se odatle pružao dobar pogled na teren odakle je očekivan napad Turaka. Oko brda, time dodatno ojačavši svoj položaj, ustanici su podigli šanac unutar koga je Karađorđe raporedio svoje najbolje strelce u dva reda.
Turci su odlagali napad dok im ne pristigne celokupna vojska, da bi bitku započeli ujutro 13. avgusta. Međutim, i Karađorđe je imao skriveni adut! On je uoči bitke naredio da se oko 1.500 konjanika izađe sakrije u obližnju šumu, a da u dejstvo stupi tek na njegovo naređenje.
Upravo napad ove konjice bio je presudan za pobedu. Na čelu jednog krila je bio pop Luka Lazarević, a na čelu drugog su bili Lazar Mutap i prota Mateja Nenadović. Luka Lazarević je pojurio prema šancu, a prota Mateja je krenuo ulevo prema turskoj artiljeriji i vezirevom štabu.
Iznenađene tobdžije su okrenule cevi prema konjici, ali bez uspeha. Nakon što su uklonili tursku artiljeriju, ustanici sa protom Matejom na čelu su jurnuli prema turskom štabu, ali su im se isprečili konjanici iz vezirove pratnje. Nakon što je porazila vezirevu zaštitu, seljačka konjica je napala tursku rezervu na levom krilu prema selu Orašcu.
Ustanička konjica pod komandom Luke Lazarevića je rasterala tursku pešadiju oko šanca i krenula je da je goni. Karađorđe je potom naredio da se otvore vrata šanca i da srpska pešadija krene u napad.
Pobeda koja je odjeknula Balkanom
Bitka je završena u predvečerje oko 6 sati velikom srpskom pobedom. Austrijski izvidnici koji su sve posmatrali sa druge strane Save poslali su u Beč vest o strašnom turskom porazu. Na turskoj strani su poginuli Sinan-paša iz Goražda, Kulin-kapetan, kapetan Mehmed Vidajić iz Zvornika i njegova dva sina i mnogi drugi.
Mnogi smatraju da je Bitka na Mišaru bila najveći boj Srba još od Kosovske bitke. Ustanici su odneli briljantnu pobedu koja je učvrstila njihov položaj i znatno ugrozila status Turaka u okviru Beogradskog pašaluka.
Nakon pobede na Mišaru i u septembru iste godine na Deligradu, Carigrad je bio primoran da, uz posredovanje Austrije i Rusije, pregovara o miru sa ustanicima.
