U Okučanima je pema popisu iz 1991. godine živelo 2.267 stanovnika od kojih su 72 odsto činili Srbi, dok je prema popisu dvadeset godina kasnije ovde živelo 1.598 ljudi. Na području cele opštine, u koju pored samih Okučana spada još desetak sela, živelo je 2011. godine 3.447 stanovnika od kojih je srpska zajednica činila 20 odsto ili svega 716 stanovnika.
U novonastaloj situaciji srpska zajednica danas u Okučanima živi i opstaje onako kako može i mora. Obnova oštećenih i srušenih crkava i izgradnja društvenih objekata u kojima bi se zajednica okupljala trenutno su najveći prioriteti. Crkva svetog velikomučenika Dimitrija u centru Okučana, koja je tokom rata bila oštećena i demolirana, trenutno je obnovljene fasade, podaščana i sa novim crepom, olucima i zvonikom.
Obnova ove crkve započela je pre tri godine, ali se trenutno radovi ne nastavljaju zbog nedostatka sredstava.Uz obnovu crkve obnovljen je i zapaljeni parohijski dom. Sve što je do sada urađeno Okučanci su napravili ili sami, ili uz pomoć donacija i dobrih ljudi u Hrvatskoj i širom sveta. Zamenik načelnika iz redova srpske zajednice Siniša Martinović u Okučane se vratio 1997. godine iz Novog Sada, obnovio spaljenu kuću, osnovao porodicu i ostao u svom mestu.
– Pre nekoliko godina nakon liturgije na kojoj je, pored mene bilo još četiri, pet baka rekao sam našem svešteniku da ćemo jednom obnoviti našu crkvu što je tada izgledalo gotovo nemoguće. Odmah iza toga smo u Domu kulture u Gradiški u Republici Srpskoj napravili donatorsko veče za obnovu našeg hrama. Tamo smo sakupili negde oko 24.000 evra uz veliku pomoć ljudi u Republici Srpskoj, naših Okučanaca i prijatelja Okučana iz Australije, priča nam Siniša ispred novoobnovljenog hrama.
Obnavljaju i druge svetinje
Nakon radova na Hramu svetog Dimitrija srpska zajednica obnovila je još jednu crkvu, onu u Donjim Bogićevcima koja teritorijalno spada pod opštinu Dragalić. Trenutno je u fazi obnove i pravoslavna crkva u Bodegraju dva kilometra udaljenom od Okučana na putu prema Novskoj. Sredstva za krov srpska zajednica dobila je od Ministarstva regionalnog razvoja i fondova EU, a sa 20.000 kuna učestvovala je i sama opština Okučani.
Plan je da se u dvorištvu Crkve svetog Dimitrija sagradi i parohijska sala koja će služiti za potrebe vernika, za obeležavanje krsnih slava, venačanja, krštenja, ali u kojoj će se nalaziti kancelarije i za sve druge srpske organizacije u mestu. Svi planovi realizuju se u saradnji sa pravoslavnom crkvom, Slavonskom eparhijom i sveštenikom protojerejem-stavroforom Draganom Antonićem.
– Naša je dužnost da obilazimo parohijane kojih je nažalost malo ostalo u ovom kraju, ali i da čuvamo ove svetinje koje su ovde preostale, kako od Drugog svetskog, tako i od ovog poslednjeg rata. Svako selo je nekada imalo svoj hram, a danas su samo retki. Imamo crkvu u selu Ratkovac, ovaj ovde hram u Okučanima, hram u Donjem Rajiću, hram u Mlaki, kapelu u Bodegraju i manastir Jasenovac. Obnove su retke i najčešće se svodi na održavanje onoga što imamo. Uz pomoć županijskog i opštinskog veća srpske nacionalne manjine vodimo brigu o hramovima da budu uredni i čisti za bogosluženja, kaže paroh Antonić.
Za četiri godine nijedno crkveno venčanje
Za četiri godine koliko je u službi u Okučanima Dragan Antonić kaže da nije imao nijedno crkveno venačanje, a godišnje ima od dva do pet krštenja dece rođene u ovom kraju. On, ipak tvrdi, da razlog nije strah nego uglavnom nemoć.
– Mislim da naši ljudi više i ne mogu reći da je u pitanju strah, jer koliko je straha proživljeno oni su na to i oguglali. Veći je problem nemoć, starost, bolest i nemogućnost da se dođe do hrama, ističe sveštenik koji u svojoj parohiji obilazi 280 domova, a u samim Okučanima ima sedamdesetak pravoslavnih kuća od kojih su tek pet ili šest mlađe porodice.
„Borimo se za naša prava“
Srpski jezik i veronauka uvedeni su u osnovnu školu pre šest godina na inicijativu Veća srpske nacionalne manjine opštine Okučani. Pravoslavnu veronauku danas pohađa 12 dece.
– Kada smo se kroz Veće srpske nacionalne manjine za to zalagali čak su i naši ljudi prigovarali i pitali zašto nam to treba. Imamo pravo na to, to su naša prava i ako ih mi ne budemo ostvarivali i borili se za njih, neće ni niko drugi, ističe Siniša Martinović koji je i predsednik Veća srpske nacionalne manjine opštine Okučani.
Načelnik Vidaković: „Prevazišli smo ono što je bilo i borimo se za bolje sutra“
Manjinsko veće je uz crkvu nosilac gotovo svih društvenih aktivnosti na ovom prostoru. Finansira se iz opštinskog budžeta u visini od osam do deset hiljada kuna što nije ni približno dovoljno ni za samo funkcionisanje, a ni za neke dodatne aktivnosti. U želji da saznamo kakav je stav opštine po pitanju stanja u kojem se nalazi srpska zajednica, kao i po pitanju suživota dve zajednice, posetili smo i načelnika Acu Vidakovića (HDZ).
– Mi u Okučanima možemo biti primer suživota ljudi koji žive na ovom području. Imamo u opštinskom veću dva predstavnika srpske nacionalne manjine, a ovde deluje i pododbor Prosvjete. Imamo zamenika načelnika iz redova srpske nacionalne manjine i slobodno mogu da kažem da svi stanovnici koji žive na ovom području su otvorenog duha. Mi smo prevazišli ono što je bilo iza nas i borimo se za bolje sutra, za naše mlade. Ponosni smo što smo vratili sva stanarska prava i sve objekte ljudima.Taj deo smo završili i sada radimo na sanaciji objekata, ističe Vidaković.
Načelnik dodaje da je opština uključena u obnovu sakralnih objekata i kulturne baštine Srba ovog kraja.
– Urezale su mi se reči vladike Jovana koji je rekao: „Zakrpimo ove gelere jer ne znamo čiji su“. Mi radimo na tome, a u ovoj godini smo počeli na sanaciji i adaptaciji crkve u Bodegraju i Lađevcu. Imamo jednu predivnu crkvu u Rogoljima čija je obnova malo drugačija jer se radi o zaštićenoj kulturnoj baštini. Nama je jako bitno da svi sakralni objekti budu zaštićeni i da ljudi imaju gde da odu da se pomole dragom Bogu, kaže Aco Vidaković.
„Srbi u Okučanima nisu remetilački faktor“
Njegov zamenik iz redova pripadnika srpskog naroda ipak smatra da bi pomoć same opštine mogla da bude na jednom višem nivou kako bi srpska zajednica opstala i napredovala na ovom području.
– Smatram, a to sam rekao i našem načelniku, da mi nismo remetilački faktor ovde. Mi smo svoji na svome i mi želimo da budemo partneri i jedini cilj je da idemo napred za dobrobit naših naroda. Naslonjeni smo jedni na druge i moramo se poštovati. Krupnim koracima idemo napred i nadamo se da će nas naše institucije, naša država pa i naša matica malo pogurati u tome, zaključuje Siniša Martinović.
POMEN ZA ŽRTVE BLjESKA
Predstavnici srpske zajednice iz Okučana pozivaju sve zainteresovane ljude da dođu na pomen za žrtve vojne operacije Bljesak koji će se održati u Hramu svetog Dimitrija prvog maja u devet časova. Pomen će služiti episkop slavonski Jovan.
The post Srbi u Okučanima: Dok čekaju veću pomoć institucija svoje crkve obnavljaju sami appeared first on srbi hr.
