Na inicijativu Srpske seniorske organizacije „Srbi građani sveta“, predstavnici Gradske biblioteke Toronta, najveće i najsnabdevenije u Kanadi i druge po veličini u svetu (iza Hong Konga), održali su članovima organizacije predavanje o servisima biblioteke, posebno o onim namenjenim srpskoj populaciji u ovom gradu.
Draga Dragašević, koordinator za francuski i multijezični materijal, i Vesna Damjanović-Miler, bibliotekar, svoje izuzetno zainteresovane sugrađane, od kojih većina ne govori engleski i ne služi se kompjuterom, povele su u bogati svet knjiga, kompakt-diskova, raznih drugih pisanih materijala, programa za decu i odrasle, servisa za slepe, nepokretne i one koji knjige žele da uzimaju ne udaljavajući se od kuća (tzv. knjigomobili).
Širok izbor
U podružnicama Gradske biblioteke ljubitelji knjige mogu pronaći dela Andrića, Crnjanskog, ali i Gordane Kuić, Vide Ognjenović, Slobodana Selenića, razne kuvare, enciklopedije, studije, istorijska dela, literaturu za decu, izvorno na srpskom ili prevode. U Toronto Reference Library mogu naći razne knjige akademskog nivoa na srpskom jeziku. One se ne posuđuju, već moraju da se koriste u biblioteci. Za decu, tu su slikovnice, za decu, nove emigrante priručnik „Engleski može biti zabavan“, pa slikovnice i knjige o značajnim ličnostima srpske istorije i kulture. Prilično širok izbor upotpunjuju kasete i kompakt-diskovi sa „našom“ folk, rok i zabavnom muzikom.
Penzionere okupljene u Srpskoj seniorskoj organizaciji najviše je interesovalo kako i gde mogu da pozajme knjige na srpskom jeziku, kako mogu postati članovi biblioteke i na koji način i njima, koji uglavnom nisu „kompjuterski pismeni“, može da se omogući pristup barem malom delu od 30.000.000 knjiga i raznih materijala koji se godišnje „izdaju“ na tom mestu.
Mogućnost besplatnog korišćenja
Svi koji žive, rade ili se školuju u Torontu mogu besplatno da koriste sve servise u biblioteci koja ima 98 podružnica.Oni koji ne ispunjavaju te uslove, usluge mogu da koriste ukoliko uplate 100 dolara godišnje. Za ljude koji ne govore engleski postoji tzv. language line,, služba koja angažuje prevodioca. On bibliotekaru objasni želje i potrebe korisnika.
Draga Dragašević je iznela podatke prema kojima je prošle godine „posuđeno“ ili „izdato“ 5.100 knjiga onima koji čitaju na srpskom jeziku. Poređenja radi, Kinezima, najbrojnijoj etničkoj zajednici u Torontu, „izdato“ je u istom vremenskom periodu dva miliona jedinica.
Prvo predavanje
– Ovo je prvi put da gradska biblioteka Toronta, preko svojih predstavnika, na ovakav način, i, što je još važnije, na jeziku jedne od etničkih grupa (u ovom slučaju srpskom), govori i obaveštava o svojoj funkciji, službama i servisima – kažu Draga Dragašević i Vesna Damjanović-Miler.
– Postoje četiri podružnice u kojima je skoncentrisana literatura na srpskom jeziku. To su „Rićview library“, u zapadnom delu grada, „Sir Walter Stuart“, na istoku, „North York Centar“, na severu, i „Northern district“ na „Yonge Eglinton“. TTakva koncentracija knjiga i materijala pokazuje i u kojim delovima grada su Srbi najbrojniji. Biblioteka i za druge etničke zajednice funkcioniše po istom principu. Znači, pokušava da materijal na jeziku etničkih zajednica koncentriše u onim podružnicama i delovima grada u kojima su najbrojniji pripadnici tih grupa – objasnila je gospođa Dragašević.
Uskoro novi susret
Torontska Gradska biblioteka poslednjih godina kupuje knjige i nabavlja druge pisane, audio i video materijale na 40 jezika (u Torontu se, inače, govori oko 140 različitih jezika i dijalekata). Pri tom, služi se podacima sa poslednjih popisa stanovništa. Po popisu iz 2001. godine, a na uzorku od 20 odsto od ukupnog broja stanovništva, srpski jezik spada u prvih dvadeset koji se govore u gradu. Srbi su, inače, 37. po veličini zajednica u Torontu, ali su i jedna od ređih etničkih grupa kod koje nema velike razlike u broju onih koji se izjašnjavaju da im je srpski maternji jezik i broju onih koji ga zaista i govore.
– Ta distinkcija između maternjeg i „kućnog“ (jezika kojim se ljudi služe u svom domu) umnogome određuje i odluku Gradske biblioteke na kom jeziku da kupuje materijale – ističe Draga Dragašević.
Uz obostrani zaključak da je predavanje bilo izuzetno korisno i vredno, istaknuta je i potreba za još jednim susretom na kojem bi se za članove Srpske seniorske organizacije pripremili i konkretniji podaci o službama i servisima koje mogu da koriste na srpskom jeziku, lokaciji podružnica, mogućnosti praćenja novosti u izdavaštvu na prostoru Srbije, mogućnosti korišćenja „knjigomobila“ …
Odgovornost za čuvanje jezika
Snežana Bošković, koordinator za „Srpsku seniorsku organizaciju“, ističe da ova mala, ali aktivna grupa ne odustaje ni od svog zahteva da se deci koja govore srpski jezik omogući korišćenje tzv. dial up servisa. Reč je o tome da deca mogu pozvati određen broj telefona i slušati bajke i priče na svom jeziku, ali i od svojih pisaca ili iz svoje narodne baštine. Najodgovorniji za očuvanje i korišćenje srpskog jezika su oni koji ga govore. češće korišćenje materijala i knjiga na srpskom jeziku u institucijama poput, Gradske
biblioteke, može da utiče na još veće bogaćenje fonda dela iz različitih oblasti, a na taj način i do obogaćivanja duhovnog života Srba u Torontu i značajnijeg prisustva gradu u kome žive.
