Pitanje usaglašavanja kalendara koje se s vremena na vreme pokrene u srpskoj javnosti zapravo je priča stara vekovima. Kalendarski problem nije ni lak ni jednoznačan, pa odgovor na pitanje – u kojoj godini sada živimo nije uopšte jednostavan koliko se na prvi pogled može činiti.
Zašto na kuli na Smederevskoj tvrđavi piše da je sazidana 6938. godine? Kako to da neki istoričari navode da se Kosovska bitka odigrala 6897. godine? A zašto postoje zapisi da je čuveni zakonik cara Dušana donet je 6857. godine?
Odgovor na ova i još mnoga druga pitanja leži u kalendaru koji su Srbi koristili od osnivanja države, pa sve do prihvatanja julijanskog kalendara u XIX veku.
Živimo u 7524. godini!
Reč je o najstarijem kalendaru poznatom istoriji. Po njemu, godine su se brojale od Velikog potopa tj. „postanka sveta 1. septembra 5508. godine pre rođenja Isusa“.
Prema njemu, ovo nije 2016. nego 7524. godina!
Ovaj kalendar su koristili mnogi narodi, a pre svega Vizantijci. Ipak, srpska „varijanta“, osim što ima indicija da je starija od naseljavanja Slovena na ove prostore, osobena je još po nečemu. Naime, ona jedina datum beleži u formaciji – godina-mesec-dan i ima samo dva godišnja doba – leto i zimu (ili po narodnom verovanju – Đurđevdan i Mitrovdan).
Nije „Srpski kalendar“ jedini koji misli da ovo nije 2014. godina
I drugi narodi su u nekom period svoje istorije koristili drugačije kalendare od onih danas. Ovo su neki od njih:
Jevrejski kalendar – 5776.
Kineski kalendar – 4713.
Islamski kalendar – 1434.
Lunarni kalendar (koriste ga u Mijanmaru) – 1378.
Srbi su vreme ovim kalendarom zvanično merili od vremena Svetog Save kada je on postao zvanični kalendar Srpske pravoslavne crkve. Od tada, svi dokumenti, nadgrobni spomenici, povelje, današnji spomenici kulture… vremenski su određivani prema njemu. Najstariji sačuvani dokumenti na kojima su vidi upotreba ovog kalendara jesu Studenički tipik iz 1195. (tj. 6703. godine) i Karejski tipik Svetog Save iz 1199. (ili 6707.) godine.
Najupečatljiviji dokaz je svakako kula u Smederevskoj tvrđavi. Prevod natpisa na jednoj od kula unutrašnjeg „Malog“ grada kaže: „Hristu Bogu blagoverni despot Đurađ, gospodin Srbljem i pomorju zetskom. Naredbom njegovom sazida se ovaj grad u godini 6938 (1430)“
Posle ovog perioda, Srbi su prihvatili julijanski kalendar, a 1919. godine i gregorijanski. Napuštanjem „starog“ kalendara u Srbiji je zapravo otvoreno kalendarsko pitanje i rasprave koje traju do današnjeg dana.
