Njegovo preosveštenstvo episkop austrijsko – švajcarski gospodin Andrej, sa blagoslovom arhiepiskopa i mitropolita Čeških zemalja i Slovačke gospodina Rastislava, odazvao se pozivu organizatora Međunarodnog projekta Drvo mira, kako bi se 16. avgusta 2021. zasadilo 18. Drvo mira na srpskom vojnom groblju u Velikom Međeru, u Slovačkoj. Skup u Velikom Međeru je organizovan u okviru sveopštih manifestacija povodom stogodišnjice od upokojenja Kralja Petra I Karađorđevića, u saradnji sa Ambasadom Republike Srbije u Republici Slovačkoj.
Pored episkopa na humkama srpskih mučenika iz Prvog svetskog rata prisustvovali su i ambasador Republike Srbije u Slovačkoj profesor dr Momčilo Babić, državni sekretar Ministarstva spoljnih poslova Republike Slovačke Martin Klus, biskupski vikar u policijskim snagama Slovačke Josif Palub, predsednik samoupravne regije Trnavske Josif Viskupič, gradonačelnik Velikog Međera Đerđ Holenji i osnivač/predsednik organizacije Međunarodnog projekta Drvo mira (Servare et Manere, Strom pokoja – Tree of peace) Marek Sobola. Skup su uveličali brojni Srbi na čelu sa predvodnicima srpskih kulturnih institucija u Slovačkoj, među kojima su bili ugledni poslenici Bojan Radovanović i Stane Ribič.
Foto: arhiva vladika Andrej
Sađenje 18. Drveta mira organizovano je pod pokroviteljstvom Njegovog kraljevskog visočanstva prestolonaslednika Aleksandra čije je pozdravno pismo skupu, pročitano pred prisutnima na početku ceremonije u kojoj su pored počasnih strojeva slovačkih vojnih snaga učestvovali i dobrovoljci u srpskoj kraljevskoj vojnoj uniformi. Ispred Drveta mira, u čast Kralja Petra I Karađorđevića (1844-1921) otkriven je spomenik Kralju Petru, koji je izradio slovački vajar Mihal Janiga. Ispred spomenika srpskim mučenicima venac su položili visoki predstavnici države, crkve i pomesnih ureda. Tokom sađenja 18. Drveta mira, episkop Andrej odlikovan je svečanom medaljom za zasluge.
-
Episkop Andrej odlikovan svečanom medaljom za zasluge
Projekat Drvo mira – kao projekat pod zaštitom Republike Slovačke sa naznakom Dobra ideja Slovačka, ideje iz Slovačke – u međuvremenu je 17 puta realizovan u mnogim zemljama Evrope, među kojima su Srbija, Austrija, Lihtenštajn, Rusija, Uzbekistan, Slovačka, Velika Britanija, Poljska i SAD (www.tofp.eu). Projekat, u cilju promocije međunarodnih i lokalnih mirovnih inicijativa i projekata prijateljstva i ekološke odgovornosti, poziva sve ljude i narode da žive u miru i prijateljstvu. Slovačka pošta je u čast ovog događaja i povodom stogodišnjice od upokojenja Kralja Petra I Karađorđevića otštampala vrednu poštansku marku.
Na Srpskom vojnom groblju u Velikom Međeru počiva preko 6.000 saboraca Kralja Petra I, učesnika u odbrani Srbije na Ceru, Kolubari i drugim stratištima Prvog svetskog rata. Zarobljeni i dovedeni da umru u „Logoru smrti“, srpski novomučenici su ostavili svojim potomcima i ljudima obavezu časti, da se brinu o njihovom poslednjem počivalištu – srpskom groblju u Slovačkoj. Srbi su ovde umirali zbog neljudskih uslova u logoru i od zaraznih bolesti. Groblje je danas u solidnom tehničkom stanju i redovno ga održavaju lokalna zajednica i Udruženje Srba u Slovačkoj.