Po završetku Drugog svetskog rata, izbegli ispod mača komunizma i povlačeći se pred jedinicama Narodnooslobodilačke vojske, „desetine hiljada srpskih antikomunističkih boraca i članova njihovih porodica“ – kako se navodi u „Spomenici Dinarske četničke divizije 1941-1945.“ – našli su se rasejani po raznim evropskim logorima koje su zapadni saveznici otvorili za izbeglice iz Jugoslavije i drugih zemalja tek oslobođene Evrope.
„Američki Srbi nisu ostali ravnodušni prema sudbini i patnjama svoje braće. Trudili su se da im pomognu u granicama mogućnosti. Slali su im stotine i stotine sanduka brižljivo upakovane robe. A što je najvažnije, oni su – pod rukovodstvom Mihaila Dučića i njegovog neumornog saradnika Luke Pejovića, preko Srpske narodne odbrane, u saradnji sa tadašnjom američko-kanadskom eparhijom Srpske pravoslavne crkve i Srpskim narodnim savezom – doveli veliki broj Srba u Ameriku i time im obezbedili život dostojan čoveka“ – navodi se u ovoj „Spomenici“.
S obzirom na aktivnosti SNO-a, koje su imale za cilj negovanje i jačanje srpske nacionalne svesti i pravoslavnog duha među Srbima u Americi, kao i povezivanje antikomunistički orijentisanog srpskog rasejanja širom emigracije, lideri i uglednici Srpske narodne odbrane uopšte nisu bili po volji novih vlasti u Jugoslaviji. Neki od njih su često bili meta njihove Službe državne bezbednosti, mora se reći, ozloglašene u srpskoj emigraciji. Začetku ove službe, poznatoj kao OZNA, a potom UDBA, pripisuju se bezdušne likvidacije srpskih nacionalnih prvaka širom rasejanja.
Ta stalna opasnost, međutim, nije obeshrabrila SNO i ova organizacija u Americi je sa još većim žarom nastavila da potpomaže materijalni i duhovni preporod srpstva. U saradnji sa Srpskom pravoslavnom crkvom, SNO učestvuje u rekonstrukciji crkava, manastira i hramova, kako u Americi tako i u otadžbini, a odbori Srpske narodne odbrane kontinuirano niču širom Sjedinjenih Američkih Država.
A kad je došlo do srpskog crkvenog raskola 1963. godine, odnosno kad je izbio sukob između Patrijaršije u Beogradu, koju je njen episkop Eparhije američko-kanadske Dionisije Milivojević optužio da je sva u rukama komunističkih vlasti, u njihovoj a ne u službi vere i srpstva, SNO u Americi staje uz svog vladiku i opredeljuje se za otcepljenu Slobodnu srpsku crkvu – Novogračaničku mitropoliju koja se javlja kao samostalni ogranak SPC-a u slobodnom svetu.
Neznani nalogodavci ubistva Kašikovića
Kao urednik „Slobode“ ostao je upamćen tvrdokorni antikomunista Dragiša Kašiković. On je u čikagu, sa svojom poćerkom, devetogodišnjom devojčicom Ivankom Milošević, ubijen na nečuveno svirep način. Oboje su izmasakrirani juna 1977. godine višestrukim ubodima nožem. Za ubistvo je optužen izvesni Bogoja Panajatović, ali ni posle tri decenije od tog strašnog zločina nalogodavci nisu otkriveni, iako je radi toga Slavko Panović, aktuelni predsednik Srpske narodne odbrane u SAD, više puta intervenisao u Beogradu posle petooktobarskih demokratskih promena 2000. godine.
O radu SNO-a najpre je izveštavao „Amerikanski Srbobran“, osnovan još 1906, a 1952. godine ova nacionalna i patriotska srpska organizacija pokreće svoj list pod nazivom „Sloboda“. Ovaj list redovno izlazi do danas, svakog meseca.
Tokom krvavog raspada SFRJ, ratnih dešavanja na njenim prostorima, međunarodne satanizacije i izolacije srpskog naroda, SNO je nastojao da u američkim institucijama – svim legalnim sredstvima, u skladu sa zakonima SAD i demokratskim načelima kojima se ponosila ova velika država – zastupa i brani interese sunarodnika u otadžbini. Te aktivnosti su nastavljene i kad su izbili sukobi na Kosovu i NATO počeo bombardovanje Srbije, iako su SAD bile glavna sila u toj operaciji.
Osim toga, SNO svesrdno pomaže srpsku ratnu siročad. U poslednjoj deceniji 20. veka poslata je pomoć izbeglicama u vrednosti od više stotina hiljada dolara. Pre pet godina, Srpska narodna odbrana je osnovala i sopstveni fond „Mihailo Pupin“, iz kojeg svake godine dodeljuje Svetosavske stipendije. U vidu jednokratne pomoći u iznosu od 500 dolara, ovaj fond nagrađuje 20 najboljih i najtalentovanijih studenata u otadžbini.
Uporedo sa svim tim aktivnostima, ova organizacija neumorno radi i na očuvanju srpskog kulturnog blaga u rasejanju.
