Na teritoriji SFRJ gde je 1991. godine, uoci ratova, živelo 23,5 miliona ljudi, deset godina kasnije ne postoji nijedan relevantni izvor ukupnog broja poginulih nekadašnjih Jugoslovena ili realne procene politickih i vojnih elita nedostajuce „ljudske supstance“.
Procena gornje granice broja mrtvih, pocev od rata u Sloveniji i zakljucno s NATO-bombardovanjem Srbije i Crne Gore, dostiže broj od 320.000, što je u ravni nestanka ljudstva Banjaluke i njene okoline po popisu iz 1991. godine. Takvu procenu iznose nevladine organizacije u Srbiji pozivajuci se na istorodne strane organizacije. Zapadni vojni politicki analiticari, medutim, rado koriste broj od 250.000 ukupno poginulih u ratovima do 1999. godine.
Kalkulisanje brojevima u cilju politickog marketinga u svim nacionalnim korpusima nastavlja se i danas. Precizne podatke sopstvene izginule populacije podjednako dobro cuvaju sve države i u tome su jedinstvene.
Prema dosada iznošenim podacima po nacionalnom kljucu, najmanje je poginulih Slovenaca (13). Procene poginulih Hrvata krecu se od 23.500 (kako je tvrdio F. Tudman) do 28.400, i to samo u BiH, kako tvrde bošnjacki izvori. Prema istim izvorima, više od Hrvata je poginulih Srba (97.300), a najviše je Bošnjaka – 140.800. Racunica marketinških preterivanja govori da je tokom cetiri godine rata dnevno ginulo cak po 19 Hrvata, 67 Srba i 97 Bošnjaka (?!)
Zvanicni broj poginulih pripadnika Vojske RS, prema proceni Ministarstva odbrane jeste 18.392 vojnika. MUP RS procenjuje da je ukupan broj srpskih civilnih žrtava za cetiri godine rata 6.500. SR Jugoslavija nikada nije objavila broj poginulih vojnih obveznika u BiH, a nezvanicno se kalkuliše brojem od 2.300, racunajuci i paravojne formacije. Prema informacijama iz organizacije izbeglih iz Hrvatske „Veritas“, ukupan broj poginulih i nestalih Srba u Hrvatskoj je 5.717.
Karakteristicno za sve države jeste da nemaju jedini pouzdani izvor – spiskove sa imenima i prezimenima poginulih. Vlada Federacije BiH, ako ne lažu njeni službenici, bila je vrednija. Do sredine maja ove godine ustanovljena su imena oko 70.000 mrtvih.
Slovenija
Rat je prakticno poceo, dan pošto je Slovenacka skupština na osnovu plebiscita usvojila akt o osamostaljenju. „Danas su dozvoljeni snovi, sutra je novi dan“, izrekao je tom prilikom, 25. juna 1991, slovenacki predsednik. „Novi dan“, koji je u Sloveniji trajao deset dana, u Hrvatskoj i BiH cetiri godine, u Srbiji i Crnoj Gori zvanicno 72 dana nastavlja se ovih dana u Makedoniji.
U Sloveniji, koja je u tom momentu imala blizu dva miliona stanovnika, od kojih 20.000 naoružanih vojnika, u ratu je, prema podacima slovenackog Crvenog krsta, poginulo 62 ljudi, medu kojima je bilo 39 vojnika JNA, po cetiri pripadnika TO i policije, pet civila i deset stranih državljana. SRJ, medutim, tereti Sloveniju za ubistvo 54 vojnika JNA, cime se bilans rata u Sloveniji penje na 77 poginulih.
Hrvatska
Ako je za verovati prvom predsedniku samostalne Republike Hrvatske Franji Tudmanu u domovinskom ratu u Hrvatskoj, u kom je ucestvovalo 350.000 hrvatskih gradana, poginulo je i nestalo 13.500, a ranjeno oko 37.000. Tudman tvrdi da je u ratu u BiH poginulo i nestalo 10.000, a ranjeno 20.500 Hrvata. Prema hrvatskim izvorima, u domovinskom ratu je ranjeno oko 40.000 ljudi. Pricu o „nevidenoj humanosti domovinskog rata“, objavljivanjem podataka o poginulim Srbima u akcijama „Bljesak“ i „Oluja“, zasada je doveo u pitanje jedino Hrvatski helsinški odbor ’99, odnosno 2000. godine. Pošto je dokazan identitet 410 civilnih žrtava u prvoj akciji Hrvatske vojske, u julu prošle godine HHO je progovorio i o žrtvama „Oluje“. Izveštaj sadrži precizne podatke sa imenom i prezimenom svake od 267 žrtava srpske nacionalnosti. Ukupan broj poginulih u obe akcije približio se broju od 800 ubijenih. Istovremeno „Veritas“ je došao do imena daleko manjeg broja poginulih (280), a njihov prvi covek Savo Štrbac ne mali broj puta je optuživan da „umanjuje“ srpske žrtve. „Veritas“ govori o ukupno 5.717 poginulih i nestalih Srba u Hrvatskoj, ali nema evidenciju o tome koliki je procenat nastradalih pripadao oružanim formacijama RSK. Hrvatska i jugoslovenska komisija za zarobljena i nestala lica prvi put su se novembra 2000. složile da je nerasvetljena sudbina više od 1.000 Srba iz Hrvatske. U nekoliko zagrebackih ministarstava zaduženih za ratne žrtve ne postoje potpuni podaci koji bi se, eventualno, mogli uporediti sa Tudmanovom prigodnom racunicom. Cak i da postoje, prema informativnom upozorenju glasnogovornika jednog od njih, službenici su veoma sumnjicavi prema pobudama „Reportera“, posebno dok je na delu hajka na haške optuženike.
BiH
Godinu dana posle Dejtonskog sporazuma Državna komisija za zdravstvo sa sedištem u Federaciji BiH objavila je podatke o „žrtvama agresije na BiH od 1992. do 1995. godine“. Broj ubijenih i nestalih dostigao je 278.000 (6,37 odsto predratne populacije republike). Vecina žrtava, prema tom izvoru, bili su Bošnjaci – 140.800, slede Srbi – 97.000, pa Hrvati – 28.400. „Ostalih“ je 12.300 poginulih. U tom izveštaju istice se da su od ukupnog broja ubijenih civila barem 20 odsto bili maloletnici. Podatak je potkrepljen i primerom Sarajeva, gde je medu 13.000 poginulih bilo oko 2.000 dece. Nasuprot tome, podaci predsednika Komisije za nestale Amora Mašovica govore da je u Sarajevu poginulo 10.200 ljudi, od toga 1.600 maloletnika. Prema njegovoj proceni, realan broj poginulih i nestalih u BiH je 150.000.
Federacija BiH – Federacija BiH danas broji 48.000 šehidskih boraca, 35.000 ratnih vojnih invalida i 80.000 boraca. Dakle, 163.000 ljudi, „zelenih beretki“, „nosilaca zlatnog ljiljana“ (…), koji su ucestvovali u ratu. I preživeli ga.
Civilnih žrtava rata u Federaciji BiH je 13.918, od cega ih je samo 5.763 ostvarilo pravo na zaštitu. I to 5.763 kao invalidi sa oštecenjima do sto odsto i 1.972 onih koji svoja prava ostvaruju kao clanovi porodica civila koji su tokom rata poginuli, nestali ili umrli.
Republika Srpska – Ministarstvo odbrane RS napravilo je ’96. izveštaj o vojnim i civilnim žrtvama RS u proteklom ratu koji, iako namenjen internoj upotrebi, ipak stiže do javnosti. Prema tom izveštaju Srbi u oružanim sukobima na teritoriji BiH i Hrvatske imali su 18.392 poginula i 36.543 ranjena vojnika. Ostalo je nejasno da li su u ovaj broj uracunati nestali pripadnici VRS kojih, prema podacima Udruženja porodica nestalih srpskih vojnika ima oko 1.400. Jedan od podataka u izveštaju je da je najviše poginulih iz Banjaluke (900).
Mnogo teže je utvrditi civilne žrtve Srba. Ipak, prema neslužbenim podacima MUP-a RS, pretpostavlja se da je za cetiri ratne godine poginulo 6.500 civila srpske nacionalnosti.
Prema podacima Ministarstva za pitanja boraca, žrtava rata i rada, u RS ima 1.607 korisnika civilne invalidnine, kao i 1.388 korisnika porodicne civilne invalidnine. Civilnih žrtava rata, sa dokazima, u RS je registrovano 2.995, s tim što status civilne žrtve rata nisu mogli ostvariti civili koji su stradali izvan zone ratnih dejstava.
SR Jugoslavija
U Jugoslaviji ne postoji nijedna državna institucija koja se bavi utvrdivanjem broja žrtava imenom i prezimenom, a broj ukupnih srpskih žrtava nije poznat ni približno.
U vojnim krugovima SRJ neformalno se može saznati da je u ratnim sukobima na teritoriji Slovenije, Hrvatske i BiH poginulo i nestalo oko 2.300 vojnika sa prostora SRJ. Pomenuti broj obuhvata lica koja su ratovala u sastavu jedinica JNA, dobrovoljackih jedinica Srpske radikalne stranke, Srpske garde, Belih orlova Dragoslava Bokana i Arkanove Srpske dobrovoljacke garde. Najviše polovina od ukupnog broja život je izgubila na vukovarskom ratištu.
Po završetku jedinog rata u kom je SRJ zvanicno ucestvovala, tadašnji predsednik Slobodan Miloševic rekao je da je u NATO-bombardovanju poginulo 462 pripadnika VJ i 114 pripadnika policije. Kada su u pitanju civili, prema tvrdnjama jugoslovenskih zvanicnika, bilo je 1.500 poginulih i 5.000 ranjenih.
Organizacija Human Rights Watch sedam meseci po završetku bombardovanja izlazi sa podacima o 500 poginulih civila. Broj je viši od priznanja americkog Ministarstva odbrane ili bilo koje druge clanice NATO-a, a znatno niži od brojeva jugoslovenskih vlasti.
Kosovo – Stradanja Albanaca na Kosovu od pocetka sukoba ’98. do kraja bombardovanja u nevladinim organizacijama se procenjuju na 10.000 -13.000. Kalkulacije brojem stradalih Albanaca kulminirale su uoci bombardovanja kada dostižu broj od 100.000 vojno sposobnih muškaraca koji su nestali i „moguce da su ubijeni“ (Vilijem Koen, americki ministar odbrane), a Stejt department u jednom momentu lansira broj od 500.000 nestalih Albanaca „za koje se strahuje da su mrtvi“. Pošto su haški istražitelji, neposredno posle bombardovanja, sproveli istragu i identifikovali 2.108 tela kosovskih Albanaca, vec tada se i u zapadnim medijima postavilo pitanje gde su preostale žrtve kojima su zapadni zvanicnici pravdali bombardovanje. Ispostavice se da je, umesto na desetina tela, u grobnicama pronalaženo u proseku po 17 tela. Zapadna štampa izrekla je procenu da ce ukupan broj ubijenih Albanaca preci 8.000 kad se svi grobovi ispitaju, ali u isto vreme istice da je broj od 5.000 verovatniji. Sada vec i na Zapadu malo ko veruje da ce se ukupan broj žrtava približiti ratnim procenama. Broj do sada pronadenih tela kosovskih Albanaca tek je nešto veci od broja ubijenih civila u NATO-bombardovanju.
Broj ce se, izvesno je, znatno uvecati nakon identifikacije tela pronadenih u masovnim grobnicama u okolini Beograda. Zasada republicki ministar policije govori o 800 ubijenih.
Spisak ubijenih produžava se imenima ubijenih Srba po dolasku Kfora na Kosovo. Prema medunarodnim izvorima taj broj je 135 ubijenih Srba, dok je Raško-prizrenska eparhija objavila spisak od 357 ubijenih, samo do prvog septembra u godini bombardovanja. U Memorandumu bivše jugoslovenske vlade o sprovodenju Rezolucije 1244, godinu dana nakon dolaska Kfora i UNMIK-a na Kosovo navodi se da je ubijeno 447 Srba i drugih nealbanaca.
Udruženje ratnika i invalida OVK, sa sedištem u Prištini, nikada nije objavilo ukupan broj Albanaca poginulih pod oružjem, a njegov anonimni predsednik posebno nije imao nameru da ga predoci „Reporteru“. Da se zakljuciti da bi, eventualno, manji broj od trenutno korisnog, mogao naškoditi stecenom „ugledu“.
Što se Srba, Hrvata i Bošnjaka tice, lansirane laži politickih elita svih ranije pomenutih država u cilju prikrivanja verodostojnih podataka, nesumnjivo je, demantovace rezultati demografskih istraživanja. Sva u meduvremenu sprovedena istraživanja upucuju na zakljucak da ce svaki eventualni buduci rat biti i poslednji koji ce bilo koji od tri sukobljena naroda voditi pod sopstvenim imenom.
