Kad je kao Pašićev emisar stigao u Ameriku, potpukovnik Milan Pribićević je zatekao podeljene sunarodnike. Između Pupinove „Sloge“ i Pajinog „Srbobrana“ nije bilo sloge, a ni saglasnosti u pogledu glavnog cilja njegove misije – okupljanja i upućivanja dobrovoljaca u srpsku vojsku.
Potpukovnik je uložio velike napore ne bi li ujedinio Srbe, jer je slanje dobrovoljaca pred početak ofanzive na Solunskom frontu bilo pitanje od prvostepenog značaja. Da bi to postigao osnovana je nova, zajednička organizacija „Narodna odbrana“ kojoj je na čelo stao Mihailo Pupin.
Sa istim ciljem je u Pitsburgu od 29. do 30. novembra 1916. godine održan i jugoslovenski sabor na kojem je doneta odluka o zajedničkim naporima da se pomogne oslobađanje jugoslovenskih krajeva.
Uprkos tim akcijama, nesuglasice oko opravdanosti upućivanja dobrovoljaca nisu bile prevaziđene. I dalje je jedna struja smatrala da iseljenike, američke Srbe, ne treba žrtvovati na bojnom polju, jer se time umanjuje srpska populacijau SAD, a time i prihodi organizacije. Pobornici ovog gledišta su insistirali na stavu da će biti dovoljno da se srpskoj vladi i vojsci šalje samo materijalna pomoć.
„Crni kaluđer“ potresa duše
Pored zvaničnih delegata srpske vlade u savezničke zemlje su upućivani i drugi njeni predstavnici – naučnici i drugih intelektualci, poznate ličnosti ne samo u svojoj zemlji već i u svetu. I njihov je zadatak bio da iznesu pravu istinu o Srbiji i srpskoj vojsci i da traže pomoć.
Među njima je bio i mladi teolog Nikolaj Velimirović, budući vladika. Presudni razlozi za njegov izbor za ovu važnu misiju bili su njegov izraziti govornički dar i poznavanje stranih jezika. On je bio upućen u anglosaksonske zemlje, pa je tako stigao i u Ameriku.
Ostalo je zapisano da je svojim rodoljubivim govorima na zborovima srpskih iseljenika u čikagu, Pitsburgu, Klivlendu i drugim gradovima širom Amerike postigao da se veliki broj dobrovoljaca prijavi za odlazak na Solunski front, u pomoć srpskoj vojsci.
Američka novinarka Margaret Harison, saradnica „NJujork tajmsa“ i bostonskog „Monitora“, pisala je u to vreme da je „otac Nikolaj treća armija srpske vojske“ i da „niko nije potresao našu dušu i pridobio naša osećanja kao onaj crni kaluđer Velimirović“.
Druga struja je zauzela patriotski stav i podržavala apel srpske vlade da se što veći broj dobrovoljaca uključi u vojne jedinice na frontu.
U međuvremenu je izbio i nesporazum između vlade Nikole Pašića i Jugoslovenskog odbora. Da bi već tada afirmisao ideju buduće jugoslovenske države, vođe ovog odbora su insistirale da se od dobrovoljaca formiraju samostalne jugoslovenske jedinice koje ne samo da ne bi bile podređene srpskoj komandi već bi bile i nezavisne od srpske vojske.
Prema zamisli pobornika ove zamisli, te jedinice uopšte ne bi bile upućivane na front, niti bi učestvovale u borbama, već bi bile neka vrsta rezerve, pripremljene da zaposednu oslobođene jugoslovenske teritorije u sastavu Austro-Ugarske. Odnosno oblasti u kojima žive Srbi, Hrvati, Slovenci i pripadnici drugih nacija – od Slovenije na severu, preko Hrvatske, Slavonije, Bosne i Vojvodine, do Dalmacije i Hercegovine na jugu.
Srpska vlada i komanda srpske vojske nisu prihvatale ovaj zahtev ne samo iz vojnih, strategijskih, već i političkih razloga, ali je Pašićev kabinet kao glavni razlog odbijanja naveo gledište saveznika Francuske i Britanije, dabome, nije mogla prihvatiti ovakav stav, pravdajući se neprihvatanjem Saveznika da ne mogu postojati vojne jedinice koje bi bile van borbenih operacija sve dok se rat ne završi.
