Proslave poput ove prilika su da se veliki broj meštana okupi i zajedno proslavi hramovnu slavu. Srpska pravoslavna crkva i lokalno opštinsko te županijsko Veće srpske nacionalne manjine jedini su nosioci kulturnih i društvenih aktivnosti Srba na ovom području. Zbog toga su ovakvi događaji veoma značajni, ne samo za Okučance, već i za Srbe iz okolnih mesta.
– Ovih dana će započeti obnavljanje parohijskog doma, završavanje fasade hrama i polako uređenje unutrašnjosti, između ostalog i krećenje zidova kako bi ovaj hram bio mnogo svetlije mesto, a ne taman kao što je sada – kaže episkop slavonski Jovan.
Episkop je zadovoljan razvojem događaja u svojoj eparhiji, najviše zbog dolaska vernika na službe te proslavama poput ove u Okučanima.
– Hvala Bogu, ovde u zapadnoj Slavoniji je u porastu dolazak naroda na bogosluženja, pogotovo na velike praznike. Imamo jednu potpuno novu, pozitivnu situaciju. Događa se jedna potpuna obnova hramova, najviše u važnijim mestima eparhije. Ta mesta su drevno središte eparhije Pakrac, zatim Jasenovac koji je poznat kao veliko stratište našeg naroda, rodno mesto patrijarha Pavla Kućanci i manastir Orahovica –priča episkop Jovan.
U izjavi za naš portal pričao je o nedavnom pronalasku pravoslavnih fresaka iz 16. veka u obližnjem manastiru Orahovica.
– To je najzapadnije pronalazište kasnovizantijske umetnosti u srednjoj Evropi. Hrvatski konzervatorski zavod kreće sa restauracijom koja će trajati nekoliko godina – zaključuje episkop.
„Imamo decu koja idu na pravoslavnu veronauku i nemamo nikakvih problema zbog toga“
Osim hramovne slave, isti dan je obeležena i slava Veća srpske nacionalne manjine opštine Okučani.
– Uz srpsku pravoslavnu crkvu, zaslužni smo za obnovu našeg hrama kao i za dobijanje potrebne dokumentacije za izgradnju parohijske sale koja bi koristila vernicima za razne proslave. Jedno od kapitalnih uspeha našeg veća je uvođenje pravoslavne veronauke i srpskog jezika u školu pre šest godina – kaže predsednik VSNM-a opštine Okučani i zamenik načelnika ove opštine Siniša Martinović.
Nastava se u ovdašnjoj osnovnoj školi odvija po modelu C (model po kojemu se nastava izvodi na hrvatskom jeziku uz dodatnih dva do pet školskih časova namenjenih učenju jezika i kulture nacionalne manjine) jer nema potreban broj srpskih đaka kako bi se uspostavila nastava po B ili čak A modelu.
– Mislim da je taj „strah“ kod našeg naroda da svoju decu upisuju po modelima obrazovanja nacionalnih manjina postao samo neka vrsta izgovora. Imamo decu koja idu na pravoslavnu veronauku i nemamo nikakvih problema zbog toga. Smatram da bi svi Srbi iz opštine Okučani svoju decu trebali upisati na nastavu po modelu C – priča Martinović.
Izgubili sela, ali čuvaju običaje
Okolna sela na području Okučana su bila većinom naseljena srpskim stanovništvom. Nakon vojne operacije „Bljesak“ došlo je do nasilnog iseljavanja srpskog stanovništva i tada je demografska slika ovog dela Slavonije umnogome promenjena. Srpsko stanovništvo dana čini 22,7 odsto od ukupnog broja stanovnika na području celokupne opštine.
– Vraćamo krsne slave u naša sela. U Rogoljima smo vratili mesnu krsnu slavu Pokrova presvete Bogorodice, u Bodegraj i Lađevac Veliku Gospojinu, u Okučane svetog velikomučenika Dimitrija, a radimo na tome da krsne slave postepeno vratimo i u druga okolna sela. Odnos lokalne samouprave prema srpskoj zajednici je bolji nakon lokalnih izbora 2017. godine. Nadamo se da će taj odnos biti još bolji. Imamo svoje predstavnike u opštinskom veću ispred SDSS-a, tako da rešavamo probleme u hodu, ali se uvek desi neki sklop okolnosti pa se sve to uspori. Cilj je da se u ovom mandatu reši većina problema koja se tiču naše zajednice – zaključuje Siniša Martinović.
Nakon svete liturgije, program obeležavanja krsne slave hrama i veća nastavljen je u prostorijama lokalnog doma kulture gde je upriličen kulturno-umetnički program u kojem su nastupili pevači ansambla narodnih igara i pesama „Veselin Masleša“ iz Banjaluke. Pre početka umetničkog dela programa, okupljenima su se obratili predsednik Veća srpske nacionalne manjine i zamenik načelnika opštine Okučani Siniša Martinović, predsednik Veća srpske nacionalne manjine Brodsko-posavske županije Dušan Nogić i predsednik Zajedničkog veća opština iz Vukovara Srđan Jeremić.
Liturgiji i svečanom programu su, između ostalih, prisustvovali i dožupan Vukovarsko-sremske županije Đorđe Ćurčić, generalni konzul Republike Srbije u Vukovaru Milan Šapić, načelnik opštine Okučani Aca Vidaković te ostali zvaničnici s područja Slavonije, ali i gosti iz Republike Srpske.
Primetan je manjak mladih ljudi
Osim stanovnika Okučana, većinom starije životne dobi, svetoj liturgiji i svečanom programu prisustovavali su i stanovnici obližnjih mesta, ali i Okučanci u rasejanju – od Republike Srpske pa sve do Australije. Jedan od pripadnika mlađe generacije s područja zapadne Slavonije koji se rado odaziva na događaje u organizaciji srpske zajednice je mladi agronom iz Nove Gradiške Goran Nogić.
– Ovo je najveći skup Srba u zapadnoj Slavoniji.Manifestacije poput ove su prilika da stanovnici koji su se iselili s ovog područja dođu ovde i da svi zajedno pokažemo većinskom narodu da je srpska zajednica živa, da ne odustajemo, da se trudimo sačuvati naš identitet i preneti ga na mlađe generacije te da ostajemo ovde i ne idemo nigde. Ovakva okupljanja opstaju na selima, ali je u gradovima situacija drugačija. U Novoj Gradišci i Slavonskom Brodu su porušene pravoslavne crkve pa se službe odvijaju u improvizovanim prostorima i zato ovakvi skupovi nisu fizički mogući upravo zbog nedostatka prostora – priča Goran.
Mladih Srba je ostalo veoma malo na ovom prostoru, ali je suživot s većinskim narodom bolji nego što je bio ranije.
– Među mladima nema većih problema. Uvek ima nekih ekstremnih slučajeva, ali oni su u manjini. Problemi nastaju prilikom zapošljavanja jer mladi Srbi ne dobijaju poslove zbog isticanja pripadnosti srpskom narodu prilikom prijave za poslove. Nezaposlenost je najveći problem među mladima jer samim tim nisu u mogućnosti da se osamostale i formiraju porodicu. Suživot nije toliki problem jer su se ljudi tokom godina navikli jedni na druge i shvataju da moraju koegzistirati na istom prostoru – zaključuje Goran priču iz perspektive mlade osobe sa područja Zapadne Slavonije.
Treći hram u Okučanima
Hram svetog velikomučenika Dimitrija je treći pravoslavni hram na području Okučana. Prvi hram je bio posvećen svetim arhangelima Mihailu i Gavrilu i sazidan je početkom 17. veka, a drugi koji je nosio ime svetih apostola Petra i Pavla sagrađen je 1752. godine, ali je srušen u Drugom svetskom ratu 1942. godine. Sadašnji hram svetog velikomučenika Dimitrija sagrađen je 1969. godine.
Opština Okučani nalazi se u Brodsko-posavskoj županiji podno gore Papuk, iznad doline reke Save i čini ga 17 naselja. Poznata je po velikim stradanjima u poslednjem ratu i vojnoj akciji „Bljesak“ nakon koje je iselilo srpsko stanovništvo koje se uglavnom nikada nije vratilo u svoj zavičaj.
The post Okučani: Hramovna slava i slava Veća srpske nacionalne manjine appeared first on srbi hr.
