Foto: arhiva Eparhije Diseldorfske i Nemačke
U Jasenovcu, u nedelju, kada Pravoslavna crkva proslavlja Sabor srpskih svetitelja i spomen mučenika jasenovačkih, u manastiru Rođenja Svetog Jovana Krstitelja osvećen je prvi hram na svetu posvećen Svetim novomučenicima jasenovačkim.
Svetu arhijerejsku liturgiju služili su: Mitropolit zagrebačko-ljubljanski Porfirije, Episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, Episkop Diseldorfa i Nemačke Grigorije, Episkop istočko-američki Irinej, Episkop austrijsko-švajcarski Andrej, Episkop bihaćko-petrovački Sergije, umirovljeni Episkop Atanasije i Episkop slavonski Jovan, uz sasluženje sveštenstva, monaštva i đakonstva. Jevanđelsku besedu govorio je vladika Grigorije a besedu po pomenu na spomen-obeležju vladika Andrej. Po rečima Episkopa Jovana ovo je prvi hram posvećen najbrojnijim srpskim Novomučenicima Jasenovca.
Foto: arhiva Eparhije Švajcarsko-austrijske
Otac Grigorije govorio je o važnosti pamćenja, ali i opasnosti zlopamćenja:
-Pamćenje je krajnje ugaoni kamen na kome se zasniva naš hrišćanski identitet, a to je podjednako pamćenje onoga što je bilo i onoga što tek treba da bude. Pamćenje ne može biti smisleno, ako se sećamo samo nekoga ko je nekada postojao i više ga nema, a ne sećamo ga se kao nekoga ko će biti. Zato pamćenje ne može biti punoznačno, ako samo danas pamtimo, a već sutra ćemo zaboraviti. Pamćenje ima punoću samo ukoliko se ukoreni i zasadi u večnosti u kojoj nema smrti, bola i žalosti, u kojoj ništa ne vene. Zato uznosimo imena mučenika u službu Božju, jer žarko želimo da se njihov spomen i njihovo ime zauvek nastane u večnom Božjem pamćenju. Njihovo i svoje postojanje ćemo osigurati samo ako budemo zapisani u knjizi života večnoga.
-Druga strana pamćenja nije samo zaborav već nešto mnogo zlokobnije – zlopamćenje. Pamtiti znači s ljubavlju se sećati postradalih. Pamtiti znači sačuvati imena mučenika od zaborava. Pamćenje znači ne dozvoliti da se zločin ikada više negde ponovi. A zlopamtiti, pak, znači gajiti mržnju u svom srcu prema ubicama. Zlopamtiti znači želeti zlo krvnicima, na zlo uzvraćati zlom koje truje naše duše silnije od najljućeg otrova. Zlopamtiti, na koncu, znači žudeti za osvetom i za tuđom smrću, istakao je vladika Grigorije.
Nakon molitve obratio se i domaćin, episkop Jovan, koji je pozdravio prisutne arhijereje, goste i sabrani narod. Vladika Jovan je rekao da su se u Jasenovcu okupili episkopi sa raznih strana sveta da osvete crkvu, kao što su u vreme kada se osveštavao hram Groba gospodnjega, arhijereji sa Sabora iz Tira brodovima došli u Jerusalim kako bi osvetili prvi od hramova crkve božje. Govoreći o novoosvećenoj kapeli, Vladika je istakao:
-Ovo je zimska crkva, prva u srpskom narodu, prva u crkvi božjoj, prva u srpskoj crkvi, prvo mesto koje je posvećeno novomučenicima jasenovačkim.
Nakon obraćanja domaćina osvećene su spomen-ploče trgovcu Mihailu Blagojeviću, predsedniku Crkvene opštine pakračke, ubijenom u Jasenovcu, i nedavno upokojenom istoričaru Žarku Vidoviću, koji je preživeo zatočeništvo u jasenovačkom logoru.
Vernici su se okupili na jasenovačkom spomen-području, gdje je episkop Andrej na jednoj od humki savršio čin blagosiljanja slavskog žita i kolača. Vladika švajcarsko-austrijski se obratio okupljenima nazvavši jasenovačko stratište svojevrsnom apokalipsom. Rekao je da je narod koji je stradao u Jasenovcu stradao goloruk i bio u nemogućnosti da se brani. On je dodao da ti ljudi nisu išli u smrt, jer su nosili nekakvo zlo: -Na protiv, nosili su u sebi veru i zavet svojih porodica i svojih predaka. Uporedio je nezlobivost jasenovačkih žrtava sa nezlobivošću starozavjetnih patrijaraha i praotaca: Avrama, Isaka, Jakova i Josifa.
