Činije iz kakvih su pili car Dušan i srpska vlastela deo su bogate zbirke izložene u galeriji Narodnog muzeja u Kragujevcu. Za razliku od današnjih čaša, ovalne zdele izrađivane su od srebra i zlata, ukrašavane inicijalima i ornamentima.
Bile su u upotrebi sve do dolaska Turaka, koji u Srbiju donose bakarno i kalaisano posuđe. Otvorena ognjišta na sred kuće zamenjuju odžaklije, a drveno posuđe, metalno pokućstvo.
Pored upotrebne vrednosti, mnogi od izloženih predmeta imali su simbolični značaj, prenosili su se s generacije na generaciju ili donosili u miraz.
U Srbiji u dvetnaestom veku cveta zanatstvo. Majstori su najpre dolazili iz "Preka", a Knez Miloš slao je dečake da kod njih izuče zanat. I vojna fabrika u Kragujevcu proizvodila je gvozdene peći, avane, pegle, metalne krevete.
Osim u muzejskim depoima, nema više ni đuguma za grejanje vode, bakrača, pržulja za kafu, lustera na gas. Jedino su sadžak, metalni tronožac u koji se stavljala posuda iznad vatre i kantar, sačuvali hiljadugodisnju formu i funkciju.
rts.kragujevac@rts.rs
