Vučić
G. Draško Vučić iz Sidneja, rođen u selu Goleši kod Banjaluke, slavi đurđevdan, a na osnovu predanja pretpostavlja da su se doselili iz Crne Gore ili Hercegovine.
Prema podacima šematizama Srpske pravoslavne crkve za Bosnu potkraj 19. veka, porodica Vučića bilo je povelikom broji, ali najverovatnije različitog porekla. Kao što čitalac navodi, Vučići sa slavom đurđevdan bili su i u drugim selima ove oblasti.
Vučići su u zapadnu Bosnu stigli preko Hercegovine, jer ih i danas nalazimo i u Popovom polju i oko Mostara. U okolini Mostara jedan broj ovih porodica je pokatoličen, a u vreme posle Prvog svetskog rata i pohrvaćen. Drugi su ostali pravoslavni. Slave Sv. Nikolu.
Postoji priča o tome kako su braća Vučić, Pero i Marko plastili seno na Carinama, kod Dračeva, kad je otud naišao paša na konju i, pitajući čije je seno, oslovio ih kao Vlahe. Pero je odgovorio „Moje, i svijetlog paše“, a Marko da je samo njegovo i ničije više. Na to ga paša pojuri s isukanom sabljom, a Marko se, nemajući kud, okrete i kosom poseče pašu „na dve pole“. Pero pobeže u Dalmaciju, a Marka odvedoše zaptije, policija, a njihova imanja zatreše.
Ovo predanje o braći Vučićima ispričali smo kako bi bilo jasnije šta se dešavalo s porodicama koje su dolazile u sukob s osionim Turcima.
Vučići su najstarijim poreklom Belopavlići, od Šobajića. Pošto je Bijeli Pavle došao iz Metohije u oblast Bjelopavlića, stvarajući istoimeno pleme u tadašnjoj Crnoj Gori, znatno manjom nego što je današnja, nezavisna država. Od ovih bjelopavlićkih Vučića su oni u Primorskoj krajini, u mestu Šestani, i u Dračevici, u Dedićima i Livarima, zatim u Kotoru, u Vraki, kod Skadra, kao i u Kruševu, u Polimlju, i u Nikšićkim Rudinama.
Jedan njihov ogranak je iz Boke došao u Drobnjak i Trebjesu, kod Nikšića, i tu su, verovatno, prvobitnu slavu, Nikoljdan, zamenili opštom drobnjačkom slavom – đurđevdan. Zapravo, oni nikad nisu ni prekidali da slave Nikoljdan jer je on jedno vreme slavljen kao prislužbica ili preslava.
Preci našeg čitaoca su se opredelili za đurđevdan očigledno iz praktičnih razloga. U proleće, naime, ima mnogo više mogućnosti za pravljenje slavske trpeze koja nije posna.
Teofilović
G. Vladeta Teofilović, rođeni Beograđanin, od 1984. sa porodicom u Sidneju, za svoje Teofiloviće kaže da potiču iz sela Vrelo kod Uba, u kojem su rođeni njegov otac Milisav, deda Nedeljko i pradeda Svetozar. Za čukundedu Panu, Panteliju, kaže da je u Vrelo došao s bratom Evremom, na čijem nadgrobnom spomeniku je zapisano prezime Tovilović, njegovog sina Aleksandra – Tofilović, a Aleksandrove žene – Teofilović, onako kako se prezivaju svi u porodici, od dede Nedeljka.
čitaoca ovo zbunjuje i pita da li je to greška ili je prvobitno prezime Tovilović. Kaže da je ime Tovilo često u Vrelu, u koje su se doselili u drugoj polovini 18. veka. Porodična slava je Sv. Jovan Krstitelj.
Smatra da su se preci Teofilovića doselili u Vrelo iz sela Carina, kod LJubovije. Većina njegovih stanovnika potiče iz Crne Gore, ali u njemu odavno nema Teofilovića. Zanima ga odakle su daljom starinom i koje im je pravo prezime.
Smatramo da su ovi Teofilovići iz Carine kod Azbukovice. Prema našim istraživanjima, u Carinu i druga sela nekadašnje Sokolske nahije u Podrinju dolazile su, stremeći Šumadiji, porodice iz raznih oblasti – iz zapadne Bosne, čak i katolici iz Dalmacije, a pogotovo srpske familije iz Hercegovine i Stare Crne Gore, svakako i iz južnijih predela, naročito preko Starog Vlaha. Ali su u sve te krajeve dolazili i ranije, kao polunomadski i sezonski stočari, a matica im je bila Stara Srbija gde ime Teofil/Teofilo nije bilo ne samo neobično, već i popularno.
Naime, posrbljeno grčko ime Teofil, Teofilo – od Teofilos, u značenju Bogoljub – sada je retko i u južnim krajevima Stare Srbije, izuzev među monasima, ali je prezime Teofilović rekativno često čak i u severnijim oblastima srpskog etničkog prostora.
Teofilovićima, Teovilovićima i Tovilovićima bavili smo se još pre nekoliko godina. U selu Vrčin kod Beograda žive porodice Švabić i Pakić, pod prezimenom Teofilović/Tovilović. Zovu i Erama, jer su se doselili od čačka, zapravo sa Starog Vlaha, a daljim poreklom su iz Stare Srbije, s Kosova ili iz iz još južnijih srpskih krajeva.
U Vrčin se doselio njihov predak s četvoricom sinova od kojih potiču sve porodice poreklom od Teofilovića – Mićići i Jovičići od jednog sina, Sinđelići i Teofilovići od drugog, od trećeg Teofilovići s dodatkom Apostolovići i Grujići, a od četvrtog Lalići, Lazarevići i Kojići. Od grane Teovilovića su Živankići, Mitrići, Grujići. Svi su od istih doseljenika s juga, odnosno iz Stare Srbije. U Rađevini i Jadru Teofilovića ima u selu Crniljevu, a doselili su se početkom 19. veka iz Nikšića.
Teofilovići su, dakle, dolazili iz Stare Srbije i razilazili se po Srbiji i Vojvodini, a delimično i Bosni i Hrvatskoj. Prelazili su i preko Crne Gore i Hercegovine, ali se tamo nisu zadržali. Normalno je da su, našavši se među ostalim Srbima, uzimali slave, ali su ih i menjali, iz raznih razloga.
Koji im je najstariji zavičaj u Staroj Srbiji trebalo bi posebno ispitivati široki prostor od Peloponeza do Soluna.
Krvavac
I g. Mileta Krvavac se javlja iz Sidneja. Rođen je u Pljevljima, gde je ovo prezime veoma često i da svi potiču od istoimenog bratstva koje se doselilo iz Dobrilovine, u kanjonu Tare. Prema pričanju čitaočevog oca Vasilija, dede Milije i pradede Vasa, Krvavci su u bliskom srodstvu sa familijama Smolović i Blagojević u istoj oblasti. Krvavci, piše, oduvek slave Sv. đorđija.
Navodi i podatak da Krvavaca ima i muslimana, setimo se filmskog režisera Hajrudina, i katolika i moli da mu kažemo koliko je staro ovo prezime i odakle vuče korene.
Pored mesta koje navodi g. Mileta, Krvavce smo pronašli u Polimlju, Potarju i u Drobnjaku, ali su oni samo kao njihove srodnike Smoloviće i Blagojeviće.
U Polimlju i Potarju Blagojevići sa slavom đurđevdan su starosedeoci u mestima Masnice i Crnugovići, dok su Smolovići, Smolci starosedeoci u Prošćenju. U Drobnjacima su zabeleženi Blagojevići u Međužvalju kao ogranak Dedejića. Sadašnje prezime su dobili po pretku Blagoju koji se ovde doselio iz Gojakovića u Poljima, početkom 19. veka. Slava ove familije je đurđevdan. U Drobnjaku su zabeleženi i Smolovići u Jasikovcu. Za njih se kaže da su se doselili iz varoši Nikšića i da su se tamo prezivali Ivanovići. Tamo su bili starosedeoci, kao mnogobrojna familija u predgrađu Onogošta još 1711. godine. I oni slave đurđevdan.
U Bosni su Krvavci kao pravoslavni Srbi zabeleženi u Vinskoj i Liješću, kod Dervente, ali sa slavom Sv. Nikola. U Hercegovini su isključivo muslimani i katolici. Prvi u Gračanici, kod Gacka, a drugi u Gabeli i Dračevu. I jednih i drugih ima u Mostaru. Predanja kažu da muslimani Krvavci potiču ili od pravoslavnih Krulja kod LJubinja ili od pravoslavnih Kadovića od Nikšića.
Da zaključimo, Krvavci su poreklom s čeva, pleme Ozrinići, koje u narodnoj poeziji nazivaju i „LJuti Krajišnici“, odakle su se iselili prema Mojkovcu, a potom u Drobnjak, pa u Pljevlja, Risan, Herceg Novi i Gacko. Najpre su bili Ivanovići – oni i danas postoje kao bratstvo na čevu – a pored njih i Damjanovići, Vojnovići, Draškovići i Vukotići. Prezime Krvavac su stekli docnije.
Kuzmić
G. Nikolu Šarčevića iz Esena rodom iz Stanova kod Doboja, interesuje devojačko prezime majke Simeune – Kuzmić, kao poreklo njene porodice.
čitalac nije naveo ni tačno mesto rođenja majke, a ni slavu njene porodice. Naknadno smo uspeli da utvrdimo da se radi o Sv. Jovanu Krstitelju, prema šematizmima Srpske pravoslavne crkve za Bosnu, jer je Kuzmića sa tom slavom 1882. godine bilo u selima oko Tešnja.
Kuzmića u susednim oblastima – Slavoniji, severnoj Hrvatskoj i u Primorju – ima više nego u Bosni, pa nije isključeno da su se i odatle naselili u okolinu Doboja. Mnogo je verovatnija varijanta da su se Kuzmići doselili iz oblasti Sjenice, Raške, Ibra, odnosno severnih Vasojevića, gde ih ima u većem broju i odakle su se u vreme Prvog srpskog ustanka doselili i u Šumadiju, zajedno sa mnogim Karađorđevim ustanicima.
Oni su, naime, i srodnici Karađorđevića, odnosno prvobitno Petrovića. Nalazimo ih u mestu Mure, u gornjem toku reke Ibra, gde su se naselili zajedno sa Petrovićima iz Stare Srbije. Izvor kaže da im je staro prezime bilo Pajević, a kao takvi su zabeleženi i u Jarinju pod Kopaonikom. Odavde su se, možda etapno, i naselili u selo Vlašku.
Doselila su se dva brata, Sima i Kuzman. Sima je pogubljen zbog vređanja Jevrema Obrenovića, a Kuzman nije imao potomstvo, nego se ženio dva puta udovicama sa decom koja su uzimala njegovo prezime. Slava im je đurđic. Isti su rod sa Kuzmićima u Koraćici, poreklom od Sjenice i Peštera. To je čitava grupa familija od 46 kuća. Kuzmići su deo šire familije čulića. Slava im je takođe đurđic.
Kuzmići majke našeg čitaoca najverovatnije su potomci onih Karađorđevih ustanika koji su se nakon sloma ustanka 1813. povlačili preko Save i Dunava, u ovom slučaju preko Drine, da bi se naselili u severnoj Bosni i, u jednom trenutku, promenili i slavu ili se zavetovali drugom svecu koji ih je zaštitio kad su se našči u nevolji.
Šobat
O ovom prezimenu smo pisali još 12. decembra 2006, u odgovoru g. Mihajlu Šoboti, iz Albštata, u Nemačkoj, i ponovo 9. oktobra prošle godine, ispunjavajući molbu g. Dragana Šobata iz Melburna.
Budući da je ovo prezime posebno zanimljivo, vraćamo mu se i treći put. U Bosni su, recimo, zabeležene i porodice sa prezimenima istog korena – Šobo, Šobaja i Šobar, ali prezime Šobat je karakteristično.
Krajem 19. veka, prema popisima Dabro-bosanske mitropolije, koja obuhvata glavninu Bosne, osim Zvorničko-tuzlanske eparhije, svi Šobati na ovom prostoru su slavili Sv. Dimitrija, Mitrovdan. Zabeleženi su u parohijama u oblasti Une – Bastasi, Vidovo, Vrtočka i Sanica, zatim Božići, u okolini Dubice, Glamoč i Junuzovci, kod Bosanske Gradiške.
Pitanje je otkud su stigli u Dalmaciju. Ako prihvatimo da su istog korena sa Šobićima i Šobajićima, bili bi starinom iz Drobnjaka, odakle su se sasvim iselili. U Drobnjaku su Šobići bili u selu Gornja Bijela kao ogranak većeg roda Vulovića, od doseljenog mitskog plemena „Novljana“ koji su došli odnekud iz Bosne u 16. veku. Iz Drobnjaka su se selili u Gacko, a zbog svađe s muslimanima u Žulj, a odatle pod Bukovaču (Pariževići). Ima ih u Gacku, Nikšiću, Žabljaku i Preljubovićima i na Bilećkim Rudinama. Slava svih Vulovića, pa i Šobića jeste đurđevdan (drobnjačka slava), a preslava Nikoljdan.
U Bilećkim Rudinama ima Šobića sa slavom đurđevdan i kaže se da su dovedeni sa Moske na Pijavice.
U Uncu su Šobići sa slavom Sv. Stevan i đurđevdan dobili ime po pretku Šobi. Ima ih u selu Drvar i gradu istog imena gde postoji i Šobića groblje, što svedoči o tome da su bili velika familija na ovim prostorima. Za njih izvor kaže da su od Trnjinića, kao i Rokvići i Miljevići. Svi su dobili prezime po ženskim precima. Inače za familije Šobe, Šobaje i Šobote u Glamoču, koji slave Mitrovdan, kaže se da su „starinci“ i da podsećaju na Mrnjavčeviće i Staru Srbiju. Ima ih u Uncu, Petrovcu i Grahovu. U vezi sa spomenutim Trnjinićima, u Malim Cucama u Crnoj Gori postoji selo Trnjina, sa Krugom, koje su osnovali još Srbi Zećani Mijanovići u 17. veku. Oni su se odavde iselili, ali je ostala mesna crkva koja je bila i zaštitnik ovih porodica, a posvećena je Sv. Nikoli.
U Negotinskoj Krajini i Ključu postoji selo Velika Jasikova u kome su rodovi doseljeni iz Vlaške i među njima ima Šobića sa slavom Sv. Nikola. To su verovatno lokalne seobe stanovništva koje se selilo na jednu i drugu obalu Dunava, već prema političkim i ekonomskim prilikama. Ovo stanovništvo koje tamo nazivaju opštim imenom Kosovci doveli su Turci kao čuvare granice prema Austriji i Ugarskoj i oni potiču iz južnijih oblasti ranije srednjovekovne srpske države, i to možda baš iz nikšićkog kraja kao što su dolazili i s Kosova i iz Metohije.
Ako i Vi želite da saznate svoje poreklo pokušajte ovde
www.trazimo.info
