Foto: arhiva Savez Srba Francuske
Predstavnici Saveza Srba Francuske su se takođe saopštenjem oprostili od Mitropolita Amfilohija:
„Velika je povezanost mitropolita Amfilohija sa Parizom i veliki je njegov duhovni uticaj na sve nas koji živimo i radimo u gradu svetlosti. Tečno je govorio francuski a sedamdesetih godina dvadesetog veka bio je profesor na Institutu Sveti Sergej, jednoj od najcenjenih visokih škola u Pravoslavnoj crkvi. 2006. godine došao je na sahranu Oca Jovana Georgijskog koji je bio njegovo duhovno čedo.
2012. godine postao je počasni doktor Instituta Sveti Sergej i tom prilikom je održao predavanje „Crkva – istočnik identiteta čovjeka i svijeta – Svijet je stvoren da postane Crkva“.
Foto: arhiva Savez Srba Francuske
Poslednji put Mitropolit nas je posetio u Parizu u martu 2019. godine. Tom prilikom u Crkvi Svetoga Save se sastao sa našim Vladikom Zapadnoevropskim gospodinom Lukom a održao je i predavanje u Kulturnom centru Srbije na temu:
Ustrojstvo Crkve: Pojam autokefalije i organizacija Pravoslavne crkve na Zapadu.
Neizmerna je tuga ali i velika sreća da smo imali priliku da upoznamo mitropolita Amfilohija i da provedemo makar malo vremena u njegovom blaženom prisustvu!
Neka mu je večna slava i hvala – večnaja pamjat.
I zaista – „smihaju se kad si se rodio a ti si plakao. A kad ti ode, svi plaču, samo se ti smeješ“, znamo Hristos Voskrese!“, istakli su predstavnici Saveza Srba u Francuskoj.
Biografija mitropolita Amfilohija Radovića
Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije (Radović), rođen je na Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači. Svetovno ime mu je bilo Risto. Osnovnu školu je završio u manastiru Morači. Bogosloviju Svetog Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.
Veliki uticaj na njega izvršili su duhovnik manastira Ćelije otac Justin Popović, kojeg je SPC uvrstila u usvetitelje, i svetogorski starac Pajsije. Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije nastavio je u Bernu i Rimu. Magistrirao je na Istočnom pontifikalnom institutu (1965).
Iste godine je otišao u grčku pravoslavnu crkvu gde je primio sveštenički čin. U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Svetom Grigoriju Palami.
Nakon godinu dana provedenih na Svetoj Gori, postaje profesor na Pravoslavnom institutu Svetog Sergija u Parizu. 1976. godine postao je docent i ubrzo redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Svetog Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu). U dva mandata bio je i njegov dekan.
Govorio je grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski jezik, a koristio u naučnom radu starogrčki, latinski i crkvenoslovenski. Sabor SPC izabrao ga je maja 1985. godine za episkopa banatskog, a hirotonisao ga je u beogradskoj Sabornoj crkvi patrijarh srpski German.
Decembra 1990. godine izabran je za mitropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju. Ustoličio ga je patrijarh srpski Pavle. Mitropolit Amfilohije je nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski. Bio je član Sinoda SPC, „crkvene vlade” u više saziva, predsedavao je tim telom i bio zamenik obolelog patrijarha Pavla od kraja 2007. godine do njegovog upokojenja. Administrirao je eparhijom buenosajreskom i južno-centralnoameričkom (koja je ustanovljena na njegov predlog) od njenog osnivanja u maju 2011.
Mitropolit Amfilohije je ustoličen u Cetinjski tron u vrlo teško vreme po mitropoliju crnogorsko-primorsku i uopšte pravoslavlje u Crnoj Gori jer je zbog „komunističke vladavine većina crkava i manastira bila zapuštena”.
U letopisu „Obnova i gradnja manastira i hramova u Crnoj Gori 1990–2010”, koji je izdat povodom dvadesetpetogodišnjice arhijerejske službe mitropolita Amfilohija i dvadesetogodišnjice njegovog služenja na Tronu cetinjskom, naveden je podatak da je u tih 20 godina sanirano, rekonstruisano i izgrađeno 569 crkvenih objekata. Obnovi sveštenstva je poklonjena velika pažnja „sa ciljem da, kao nekada, ne bude u Crnoj Gori ni jednog manjeg mesta niti većeg sela u kojem bi bio hram bez paroha”.
Za vreme mitropolita Amfilohija, prvi put u istoriji Crne Gore, tu mitropoliju posetili su patrijarsi i predstavnici svih pomesnih crkava pravoslavne vaseljene, između ostalih, vaseljenski Vartolomej, moskovski i sve Rusije Aleksej Drugi, a takođe i patrijarh moskovski i sve Rusije Kiril.
Amfilohije je predstavljao SPC u inostranstvu raznim prigodama i na mnogim značajnim svepravoslavnim i hrišćanskim susretima. Prvi put u istoriji Crne Gore je 1993. godine održan na njenom tlu vanredni Arhijerejski Sabor SPC – na Cetinju i u manastiru Ostrogu.
Pored teologije i filozofije bavio i esejistikom, prevodilaštvom i poezijom, primljen je u članstvo Udruženja književnika Srbije i Udruženja književnika Crne Gore, dobitnik je mnogih književnih nagrada.
Bio je jedna od najuticajnih ličnosti SPC, protivnik kosovske politike predsednika Srbije Aleksandra Vučića, pa u tome i oponent poglavaru, patrijarhu Irineju.
„Đed”, kako su ga zvali poštovaoci, predvodio je višemesečne litije u Crnoj Gori, protiv Zakona o verskim zajednicama, koji SPC smatra diskrimatorskim, što je, prema mnogim ocenama, doprinelo da vladajuća stranka Mila Đukanovića dobije manje glasova od opozicije na parlamentarnim izborima.
Kada je biran naslednik patrijarha Pavla, Amfilohije je na Saboru dobio najviše glasova, ali kako se poglavar SPC bira na „apostolski način”, žrebanjem, patrijarh je postao tadašnji episkop niški Irinej. Njegovi prijatelji su govorili da je bio zadovoljan što nije postao patrijarh već ostaje u Crnoj Gori objašnjavajući da ga tamo „čeka puno posla”.
U vreme kad je bio mlad, u Crnoj Gori slavu je obeležavalo manje od 10% stanovništva. Svojom snagom, hrabrošću i energijom vratio je hrišćane na pravi put, a Srpskoj pravoslavnoj crkvi snagu još iz vremena Petrovića. Spadao je u najobrazovanije ljude na prostoru Srbije i Crne Gore.
