Kriminalne strukture na Balkanu održale su se i posle raspada bivše Jugoslavije, i to u onim oblicima u kojima su postojale još i za vreme Tita, ocenio je, u izjavi austrijskoj novinskoj agenciji APA, šef odjeljenja za istrage, opšti i organizovani kriminal Savezne kriminalističke službe Austrije (BK) Ernst Gajger.
On je ukazao da je „balkanska ruta“, koja vodi iz Turske, preko Bugarske, Srbije, Hrvatske i Slovenije do Austrije, stari put za šverc, te da je samo došlo do promene robe koja se švercuje.
Balkanska ruta, kako je podvukao Gajger, funkcionisala je sve vreme bez problema.
Ako se danas analiziraju statistički podaci Ministarstva unutrašnjih poslova Austrije, u 2010. Srbi se nalaze na prvom mestu, od svih zemalja bivše Jugoslavije, osumnjičenih za krivična dela u Austriji.
čak 46 odsto prošle godine prijavljenih krivičnih dela, koje su počinile osobe sa zapadnog Balkana, pripisana su licima iz Srbije. Zatim slede Bosanci (24 odsto), pa Hrvati (13 odsto), Makedonci (6 odsto) i Albanci (1 odsto).
Ako se uzme u obzir ukupan broj prijavljenih krivičnih dela koja su počinili stranci, građani Srbije se sa 8.117 nalaze na drugom mestu u statistici iz 2009, a prvi su Nemci sa 8.323.
U oblasti organizovanog kriminala grupe sa prostora bivše Jugoslavije, prema Gajgeru, bave se pre svega trgovinom ljudima, prebacivanjem ilegalaca, švercom narkotika (heroin iz Avganistana) preko balkanske rute, kao i organizovanim provalama i pljačkama, kao što je to činila banda „Pink Panter“.
Balkanska ruta za organizovani kriminal, kako je naglasio Gajger, nije izgubila na značaju, ali nije ni dobila na njemu. Zemlje bivše Jugoslavije su s tim u vezi tranzitne, kao i Austrija.
Prema Gajgeru, stroga definicija organizovanog kriminala ne odgovara u potpunosti grupi kriminalaca na zapadnom Balkanu, ističući da se radi često o manjim klanovima i porodicama, odnosno bandama.
„Osnovna pravila kao što je ‘Omerta’, zakon ćutanja, koji zabranjuje članovima bandi da govore sa istražnim organima, važi svugde, kao i mehanizmi sankcionisanja. Međutim, hierarhije sa strogim strukturama se mogu manje naći u bandama na prostoru bivše Jugoslavije“, objasnio je on, prenose Nezavisne novine.
Važan faktor za eksperta BK jeste što su granice Jugoslavije uvek bile porozne i time plodno tle za švercere, posebno što su Jugosloveni i za vreme Tita imali mogućnost putovanja i rada u inostranstvu.
Takozvani talas gastarbajtera tokom 60-ih i 70-ih godina bio je važan za razvoj organizovanog kriminala u Beču, ocijenio je Gajger dodajući da su gastarbajteri, po pravilu, bili manje upadljivi od lokalnog stanovništva, ali je bilo i onih koji su došli sa drugim namerama.
„Razvila se scena kafića i kafana u Beču, takozvana „scena na Girtlu“ (predeo Beča)“, objasnio je on. „Otvarani su lokali poput ‘Estrade’ ili ‘Lepe Brene’, koji postoje i dan danas. U to doba su oni često bili mesto nasilnih obračuna, na primer ‘Estrada’, gde je avgusta 1990. došlo do pucnjave sa dvoje mrtvih.“
„Jako rano su Jugosloveni ušli i u posao crvenih fenjera, najpre kao telohranitelji, čuvari, a potom i kao ‘kapoi’ (šefovi)“, izneo je detalje razvoja kriminala u Beču vezane za građane sa prostora bivše Jugoslavije.
Takođe, i među provalnicima su kriminalci sa prostora bivše Jugoslavije postajali sve aktivniji.
Gajger je naglasio da su još pre raspada bivše Jugoslavije pojedini narodi na zapadnom Balkanu bili upadljiviji policiji, po pitanju kriminala.
„Već tada su Srbi, Albanci i kosovski Albanci bili veoma aktivni, dok je bilo malo Slovenaca i Hrvata“, ukazao je on.
Proces raspada bivše Jugoslavije, sa ratovima, gotovo ništa nije promenilo kada je reč o krimnalnim aktivnostima građana sa tog prostora.
