Na jugu svedskog poluostrva na obalama Severnog mora nalazi se Malme. Pored mosta koji pocinje u ovom gradu a zavrsava se u glavnom gradu Danske Kopenhagenu i dominira Oresundskim zalivom, Malme je zanimljivo i po velikom broju nasih zemljaka koji zive u njemu. Tako je oko pet hiljada Malmeskih Srba osnovalo i uredilo svoju crkvu u pravom srpsko-vizantiskom stilu sa prelepim ikonostasom i ikonama po uzoru na crkvu Lazaricu iz nase otadzbine. Ovih dana zavrsava se renoviranje i adaptacija krovnog dela sa lukovima i sa pozlacenim krstom. Bio je to povod da razgovaramo sa ljudima koji su angazovani oko adaptacije crkve i ucestvuju u njenim svakodnevnim aktivnostima. Razgovor je poceo staresina crkve Milan Gardovic uvodeci nas u istoriju kako same crkvene opstine tako i pocetka doseljavanja nasih ljudi na ova podrucja.
-Prvi Srbi u vecem broju poceli su da dolaze u Svedsku u toku i posle drugog svetkog rata. Oni su dolazili iz logora u Norveskoj ili kao izbeglice iz nemackih koncetracionih logora. Kasnije dolaze izbeglice iz logora u Austriji i Italiji koji ne zele da se vrate u tadasnju komunisticku Jugoslaviju. Najveci broj Srba dolazi tek sezdesetih godina kao ekonomski emigranti i pocinju da rade u velikim industriskim centrima, objasnjava otac Gardovic.Malmeska parohija Srpske pravoslavne crkve osnovana je 1972 od oca Mile Mijica da bi 1985 svestenik Metodije Lazic sa vernicima kupio ovaj crkveni objekat koji je do tada sluzio kao svedska protestanska crkva i iste godine dogradio i osvestao oltarski deo. Od tada do sada nasa crkva ne prestaje da se dogradjuje i ulepsava. Iako su vrhunski uradjene freske vec odavno uvrstene u zanimljivosti Malmea i cesta meta poseta kako skola tako i studenata teologije iz drugih krajeva, vanjski izgled crkve svojim izgledom nije puno govorio o svojoj pravoslavnoj pripadnosti. Dolaskom novog svestenika pocelo je izvodjenje velikih gradjevinskih radova i rezultati su vise nego ohrabrujuci.
-Do sada je u adaptaciju crkvene zgrade ulozeno izmedju 700 i 800 000 svedskih kruna ne racunajuci ulozeni posao i veliku sponzorsku vrednost nasih zemljaka, kaze otac Milan. Ceo projekat adaptacije uradio je nas covek koji zivi u Malmeu dipl. Ing. arhitekture Danijel Zerajic a radove izvodi gradjevinska firma „Skandinavija bygg“ vlasnistvo takodje naseg coveka Mirka Panica koji je i jedan od najvecih sponzora celog projekta. Dejan Davidovic je odgovorni strucni kontrolant pred svedskim vlastima a stolarske radove sponzorise i radi majstor Dmitar Zecevic.
Nije na odmet napomenuti da je pocetkom devedesetih godina nasa crkva bila na meti serije atentata koji su se poklopili sa nemirima u otadzbini. Najmanje tri puta crkva je gorela ali samim cudom hram nije ostecen dok su drustvene prostorije koje se nalaze u nastavku hrama skoro skroz bile unistene. Bio je to povod cestog pisanja svedske stampe a u to vreme nasi ljudi su organizovano strazarili I cuvali a kao sto se vidi I sacuvali svoju crkvu. Jedan deo atentatora je kasnije uhapsen i osudjen, tako da je ugradnja novih pancirnih stakala na hramu jos jedna garancija i zastita. Pored pancirnih i termickih stakala uradjen je novi temelj, izvrseno je oblaganje fasadnom ciglom, promenjena krovna izolacija sa novim oblikom krova, dva svoda na oltarskom i pripratnom delu, staveljen je veliki pozlaceni krst i zavrsene pripreme za oblaganje bakrom. Neizbezno je podsecanje na vaskrs i aktuelne praznike, i namece se poredjenje sa pravim vaskrsnucem naseg hrama koga su neuspesno pokusali da uniste.
I ova, kao i sve crkve, zivi kroz svoje vernike. Svake nedelje je nastava veronauke za decu i razgovori o veri za odrasle. Osnovana je nova biblioteka sa mnogo knjiga a u pripremi je kompjuterska sekcija. Aktivan je i mesoviti hor. Crkva je puna mladih ljudi, bilo bi nepravedno ne istaci mlade i agilne clanove uprave blagajnika Dejana Vukosavljevica i studenta teologije Gorana Simica. Pored pomenutih aktivnosti i crkvenih sluzbi svake nedelje emituje se verski blok od pola sata na radiju koji vode i uredjuju uz pomoc predhodno pomenutih bracni par Snezana i Zika Stefanovic a u pripremi je emisija od sat vremena nedeljno koja treba na jesen da pocne sa emitovanjem. Srpska pravoslavna crkva na ovim podrucjima najboje pokazuje snagu svoje vere koja je garancija ocuvanja srpskog nacionalnog identiteta i ocuvanja pravih moralnih vrednosti.
