Ustavni sud Austrije poništio je u sredu odluku Skupštine grada Beča o davanju prava glasa strancima na lokalnom nivou. Prema rečima predsednika Ustavnog suda Karla Korineka odluka ove najviše pravne instance nije bila teška, jer je pravo glasa za državljane zemalja izvan EU na opštinskom nivou protivno Ustavu, i time krši princip homogenosti, koji predviđa jedinstven Zakon o izborima.
Da podsetimo, Skupština grada Beča donela je 13. decembra 2002. godine, glasovima Socijaldemokratske partije (SPOe) i stranke Zelenih, Zakon kojim bi se strancima, koji duže od pet godina legalno borave u Beču, dalo pasivno i aktivno pravo glasa na opštinskom nivou.
Kritika pravnog eksperta
Ekspert za ustavno pravo Hajnc Majer kritikuje odluku Ustavnog suda ukazujući da ne razume na osnovu čega je donet zaključak da je pravo glasa za strance u suprotnosti sa Ustavom.
On ukazuje da opštinske vlasti nisu opšta tela koja zastupaju građane, već samo sa lokalnim nadležnostima, tako da, po njemu, ne spadaju pod član 1 Ustava.
Austrijska vlada, koju čine Narodna partija (OeVP) i Slobodarska stranka (FPOe) kritikovale su odluku bečkog parlamenta i zatražile da se Zakon povuče. Međutim, bečka Skupština je aprila 2003. izglasala „insistiranje“ na Zakonu. Potom su na saveznom nivou vladajuće partije uložile žalbu Ustavnom sudu, koji se ovim pitanjem bavio na ovogodišnjoj letnjoj sesiji.
Ustavni sud je ukazao na član 1 Ustava Austrije u kojem se ističe da je „Austrija demokratska republika. Pravo dolazi od naroda“. Pojam naroda, naglašava, Ustavni sud, veže se za državljane, tako da bi za uvođenje prava glasa za strance bilo potrebno najpre izmeniti Ustav.
Građani EU – izuzetak
Ustavni sud je istakao da za sve izbore mora da važi jedinstven izborni zakon, koji predviđa da pravo glas imaju samo državljani Austrije, uz izuzetak da državljani zemalja članica EU na opštinskom nivou isto imaju pravo glasa.
SPOe, koja se zalaže za pružanje prava glasa strancima na lokalnom nivou, prihvatila je sa žaljenjem odluku Ustavnog suda, ali ujedno najavljuje da će se boriti za izmenu Ustava.
Naime SPOe polazi od toga da svi koji plaćaju porez u zemlji moraju dobiti i pravo odlučivanja na lokalnom nivou. Na drugoj strani OeVP i FPOe govore o pobedi pravne države i ponavljaju da pravo glasa mora biti vezano za državljanstvo. Z. Mirković
