SVE SRPSKE RATNE POZICIJE 1941-1945 SU BILE PATRIOTSKE
(Povodom polemike o rehabilitaciji đenerala D.Mihailovića)
Pratio sam polemike u “POLITICI“ u vezi pitanja: Da ili ne obnoviti sudski proces i rehabilitovati đenerala Dragoljuba Mihailovića?
Moj pristup ovom pitanju je osoben.
Oni koji traže preispitivanje sudske odluke rezonuju iz ugla “raspleta procesa“, iz ugla sumraka srpstva, iz današnjeg ugla. Oni koji su protiv, slede stare ideološke stereotipe, naknadne nacionalne simetrije ratnih odnosa,odnosno titovske simetrije koje su poremetile relacije između uzroka i posledica, ubica i ubijenih. Oni ignorišu ne samo fenomenologiju građanskog rata nego i njene konkretne izraze. četničke zločine (kojih je bilo) ne samo što apsolutizuju, nego ih odvajaju od uzroka. Mihailović im je “kvisling“ zbog Divaca, iako je taj “sporazum“ posledica komunističko ekstremističkih izazova i okupatorskih represalija nad narodom, iako je u njemu jasno naglašeno neprijateljstvo sagovornika. đurišićevi zločini u Foči posmatraju se van konteksta, van činjenice da su im prethodili ustaško muslimanski pogromi nad Srbima. Tada je i Drina bila crvena od srpske krvi, a Bojovićeva jedinica je nailazila i na prizore pečene srpske dece.
Putem ovakvih titovskih ideologizacija “simetrični“ su postali: Pavelić, Artuković, Fra Sotona i Stepinac, sa hrvatske strane, odnosno sa Mihailovićem, Nedićem, vladikom Nikolajem Velimirovićem i Ljotićem sa srpske strane. Sa srpskim predvodnicima koji su se na različite načine dovijali (nekada i dodvoravajući se okupatorima) da bi održali supstancu srpskog naroda.
Kda je sredinom 80-tih godina prošlog veka Jugoslaviju stala “potresati“ kompartijska kampanja protiv moje dvotomne knjige “Saveznici i jugoslovenska ratna drama“, koju su pratili i mnoga evropska glasila, isticano je da sam rehabilitovao četnike. Jedino je pok. akademik Radovan Samardžić, direktor Balkanološkog instituta SANU i urednik knjige, prepoznao njen pravi smisao: “… razbili ste kalkulantsku simetriju na kojoj počiva “Titova Jugoslavija“ i time svom narodu i svetu uputili poruku da nastupa situacija koja zahteva temeljnu rekonstrukciju zajednice na evropskim etnojezičkim i kulturno istorijskim principima“. Potom je ovaj veliki istoričar, u predgovoru moje knjige “Razaranje srpstva u XX veku (1992), svoju poruku koncipirao u vidu opomene aktuelnim vlastodržcima: “ onima koji čitaju istoriju da uvide dokle su stigli u svom saznanju istine ili u svojoj izgubljenosti na stranputicama“, a narodu: da knjigu proćita “ da bi konačno postao svestan kuda ga vode, šta njemu samom, možda u poslednjem času valja preduzeti“.
Prvo je Samardžić, a potom i desetine hiljada Srba, isticao ono što je u mojim knjigama bilo bitno. Polemika u “Politici“ upućuje me da to ponovim, te da polazeći iz ugla “raspleta“, “kukajući“ sa jedne od mnogih srpskih razvalina, naglasim da je obnova sudskog procesa đeneralu Mihailoviću veliki dug dostojanstva i samobitnosti našeg naroda. Uveren sam da treba obnoviti sudske procese ne samo njemu nego i njegovim komandantima. Pri tome polazim od opšte poznate činjenice koja određuje sve ostale: da su okupatori i njihove hrvatske, šiptarske i muslimanske sluge napadale i ubijale Srbe kao narod, bez ikakvog povoda, te su Srbi bili prinuđeni da se brane. Ta situacija veoma podseća na onu iz perioda 1991-1995 godine kada su se Srbi branili na različite načine, u skladu sa konkretnim okolnostima i političkim pogledima. Rezonujući na ovakav način, pokušao sam da filozofsko istorijskim pristupom odredim “srpsku egzistencijalnu dijalektiku“ i slojevito je prikažem.
Prvi njen sloj predstavlja organizacija “Zbor“, odnosno njeni dobrovoljci, koji su vojno-politički bili naslonjeni na okupatora. U atomsferi panike izazvane strašnim nemačkim represalijama nad srpskim narodom zbog komunističkih provokacija, akcije dobrovoljaca su bile podržane od ne malog dela naroda. Tadašnji Ljotićev antikomunizam je predstavljao ustvari antiekstremizam, kao što je bio i u odnosu na Staljinov totalitarizam (koji je on argumentovano i pre rata upoređivao sa Hitlerovim totalitarizmom) i time branio svoj originalni politički model.
Drugi sloj srpske ezistencijalne dijalektike predstavlja pozicija đenerala Milana Nedića, koji stupa na vojno političku pozornicu nevoljno i deluje u skladu sa međunarodnim ratnim konvencijama. Za razliku od Kvislinga i Petena on je dostojanstvom “žrtvenika“ spasao stotine hiljada izmučenih Srba, pre svih proterane i izbegle sa prostora NDH. I ovde nam se istorija ponavlja. čast mi je da sam pružajući temeljnu elaboraciju (na 49 strana) uspeo da pred kanadskim sudom odbranim jednog Nedićevca.
Ljotićevo i Nedićevo rezonovanje delio je i Kosta Pećanac, rukovođen i ličnim iskustvom iz 1917. godine, kada je zbog prevremenog podizanja ustanka stradalo više desetina hiljada Srba. Pećanac je bio veliki patriota.
Najteža je bila Mihailovićeva ratna pozicija, treći sloj srpske egzistencionalne dijalektike, jer je morao da kombinuje borbeno slobodarstvo (tamo gde su za to postojali uslovi, naročito u otporu genocidu na teritoriji NDH) i slobodarstvo svojsveno nemirnom srpskom mentalitetu (koji često zna da bude iracionalan), kao i politiku “čekanja pogodnog trenutka“, koju su diktirale konkretne i opšte okolnosti. Isto tako, morao je da sledi i politiku obnove države, na šta su ga obavezivali saveznici, kralj i vlada. U stanju ovakve rastrgnutosti dočekao je čerčilovsku samovolju, određenu komunističkom propagandom, koja je i kralja upotrebila protiv svog naroda. Dočekao je i staljinističke “revolucionarne“ projekcije i namete (iza kojih su stajale titovske obmane, među njima i one koje su srpske borbene formacije predstavljale kao hrvatske, sve do pred kraj rata kada je nastupio kao “predvodnik borbe svih naroda i narodnosti“. Verujući u staljinističko titovske obmane britanski premijer je naterao Mihailovića i na sukob sa “suparnicima“, pa je ne samo Tito, nego i on podsticao međusrpske sukobe. Na kraju Mihailović, koji je bio opredeljen za obnovu Jugoslavije na etnojezičkim osnovama, biva proglašen za “velikosrbina“ i “antijugoslovena“, čime je uz upotrebu Srba bila omogućena pobeda treće linije hrvatske politike (posle Mačekove i Pavelićeve)-Titove, kao i pobeda antisrpskog i antijugoslovenskog (avnojevskog koncepta) i to u ime “proleterskog internacionalizma“. Sa svih strana napadani ravnogorski predvodnik ubacivan je u stravične procepe, a njegova vojska u provalije i na stratišta Podrinja, Sutjeske, Lijevče polja, Zidanog mosta i Blajburga. Ogledale su se protiv njih i “prevaspitane“ ustaše.
Kolo antisrpskih manipulacija je vodio “neznanac“, za mnoge sledbenike “ruski čovek“, Tito, upotrebljavajući srpske rusofile (verniku “nove Rusije radnika i seljaka“) protiv srpskih nacionalističkih “vernika“ zapadne demokratije, koje nije napuštala nada da će se pojaviti prava Rusija koja će sagledati obmane u njeno ime. U službi mistifikovanog “balkanskog Robin Huda“ su se na kraju rata svi našli. Njegove obmane Staljina i Kominterne (i njihove obmane) već su bile raširene po svetu. Na osnovu tog propagandističkog nasleđa i Zapad i Jeljcinova Rusija su rezonovali i na kraju dvadesetog veka, dale su za pravo separatistima, ponovo proglašavajući Srbe vinovnicima rata.
Demistifikacija Titovih ratnih obmana i zloupotreba revolucije odaćemo priznanje i internacionalističkoj dimenziji srpskog pokreta otpora, partizanima, kojima kao masi niko ne može poreći slobodarstvo.
Kada bi današnje srpske pozicije merili titovskim kriterijumima, broj srpskih “kolaboratera“ i “kvislinga“ nadmašio bi onaj iz 1941-44 godine.
Moj stav izražen još sredinom osamdesetih godina dvadesetog veka, ostao je nepromenjen. Sva tri sloja srpske egzistencionalne dijalektike peronifikuju srpske patriote. Svi oni zaslužuju ne samo rehabilitaciju nego i spomenike. đeneral Mihailović pre svih. Lično već deset godina očekujem da se usvoji moj predlog da mesto strašnog umorstva ovog dobrog čoveka dobije ime DRAŽINA ADA.
I junaci koji su se ogledali protiv okupatora i kvislinga u partizanskim redovima zaskužuju priznanja Otačestva, ali ne i oni koji su se dokazivali u međusrpskim sukobima.
Sve srpske ratne vizije slobode u suštini bile su iste: spasavanje od napasti koja je udarila sa svih strana. Samo su revolucionarne vizije bile fatalne po narod, jer ih je određivao magloviti ideološki cilj, koji je dopuštao sva sredstva na putu ostvarenja. Današnji epilog procesa pokazuje da taj cilj nije bio ni revolucionaran ni jugoslovenski, jer je u ime “viših ciljevlja“ nametnuo antisrpske i antijugoslovenske projekcije, svarajući uslove za raspad zajedničke države.
