Srpska pravoslavna opština Osijek i Veće srpske nacionalne manjine svake godine organizuju ovo okupljanje koje predstavlja uspomenu na stari običaj litije u polja i osvećenja useva koja se vršila na Sv. Marka svake godine sve do Drugog svetskog rata.
– Danas u novim istorijskim okolnostima na ovo mesto dolazimo u poslepodnevnim satima pre večernjeg bogosluženja, kako bi se prisetili i obnovili one molitve koje smo čitali na ovaj sveti dan. Srbi grada Osijeka su za spasenje roda pravoslavnog podigli još sredinom 18. veka, krst u ovoj ulici i za njega se vezuje dosta narodnih običaja. Mi danas ovim skupom pokušavamo da pokažemo koliko je nama ovo mesto zaista važno. Nekada obod grada, gde su bile njive i gde su naši preci čitali molitve za posejane useve, a danas je to gusto naseljen deo grada koji nas podseća da su Srbi nekada ovde činili većinu, a danas to nije tako. Koristim ovu priliku da se zahvalimo i pohvalimo naše komšije druge veroispovesti koji zajedno sa nama paze i održavaju ovaj naš krst – priča paroh osječki protojerej Aleksandar Đuranović.
Zavetni krst u Banovoj datira od sredine 18. veka
Paroh i arhijerejski namesnik osječki protojerej Aleksandar Đuranović je nakon zajedničke molitve pozdravio okupljeni narod i istako značaj ovog krsta kao sredstva očuvanja verske i nacionalne svesti kod preostalog pravoslavnog naroda u gradu na Dravi te podsetio na istoriju i narodna predanja koja se vezuju za zavetni krst u Banovoj ulici.
– Tačni podaci kada je zavetni krst podignut nisu sačuvani, zna se da datira nege od sredine 18. veka kada se spominje strašni požar koji je poharao ovu ulicu, koju su dugo nakon toga nazivali Gladni sokak. Prema predanjima u ovoj ulici su živeli imućni ljudi koji su nakon požara podigli zavetni krst. Postoji mnogo običaja, a jedan je da je sve do 1961. godine na vaskršnje poklade ovde preskakana vatra upravo na sećanje na strašni požar – rekao je Đuranović.
Krst obnovljen uz pomoć grada Osijeka
Kroz burnu i bogatu istoriju krst je zajedno sa srpskim narodom doživljavao uspone i padove, rušenja i podizanja. Zavetni krst Sv. Marka u potpunosti je obnovljen pre dve godine na inicijativu VSNM grada Osijeka, a zahvaljujući sredstvima grada. Zajedničkoj molitvi prisustvovao je i zamenik gradonačelnika Osijeka Boris Piližota.
– Grad Osijek gaji i brine o svojoj kulturnoj i sakralnoj baštini. Tako je pre dve godine u putpunosti renoviran krst Sv. Marka koji je vezan uz mnogobrojne narodne običaje srpske nacionalne manjine. Ovo je tradicionalno okupljanje i svi narodni običaji, tradicija i kultura koje gaje Srbi u Osijeku doprinose razvoju grada kroz unapređenje multikulturalnosti i multietičnosti našeg grada – rekao je zamenik gradonačelnika Piližota dodajući da je zadovoljan saradnjom grada sa SPC i ostalim oragnizacijama Srba te da će i u narednom periodu raditi na jačanju iste.
U Banovoj ulici u Donjem gradu molitvi kod zavetnog krsta prisustvovali su i generalni konzul Republike Srbije u Vukovaru Milan Šapić, zamenik osječko-barnajskog župana Radomir Čvarković, predsednik VSNM Osječko-baranjske županije Jovan Jelić i drugi značajni predstavnici srpske zajednice u gradu i okolini.
Nakon čina osvećenja zavetnog krsta služeno je večernje bogosluženje u hramu Uspenja Presvete Bogorodice, a zatim i svečani prijem u prostorijama crkvene opštine Osijek.
The post Tradicionalno okupljanje osječkih Srba na praznik Svetog Marka appeared first on srbi hr.
