Prema mnogim jadikovkama, koje su se minulih dana horski čule u svešteničkim krugovima, centralna kasa Patrijaršije Srpske pravoslavne crkve prilično je ispražnjena.
Zbog nedostatka novca plate profesora Bogoslovskog fakulteta, srednjih bogoslovskih škola SPC, kao i patrijaršijskih službenika kasnile su i do dva meseca – žale se oni kojima je, kako sami napominju, zarada za tekući mesec do skoro isplaćivana već poslednjih dana istog tog meseca.
Međutim, kako „Vesti“ nezvanično saznaju u dobro obaveštenim visokim crkvenim krugovima, „zarade su kasnile nešto više od mesec dana. Za avgust su isplaćene u drugoj polovini septembra, septembarske se isplaćuju iz dva dela tokom oktobra, a oktobarske plate ne bi trebalo mnogo da kasne“.
Prema objašnjenju koje smo dobili od crkvenih velikodostojnika upućenih u ovaj problem, kašnjenje je nastalo „zbog neblagovremenog priliva sredstava u centralnu patrijaršijsku kasu, a u međuvremenu je potrošena velika suma novca, o čemu su do sada, iz nadležnih stručnih službi, podneta dva opširna i precizna izveštaja Svetom arhijerejskom saboru SPC“.
Naši sagovornici dodaju da „septembarske plate još uvek nisu podeljene samo u Bogosloviji u Sremskim Karlovcima“, međutim u Patrijaršiji SPC očekuju da to učini Eparhija sremska, budući da „ona nije izmirila svoje novčane obaveze prema Sinodalnom fondu, odakle se finansiraju i pomenute zarade“. ‘Prebijanjem’ dugova prema Patrijaršiji, „plate u pojedinim bogoslovijama isplatile su nadležne eparhije: dalmatinska bogosloviji manastira Krka, mitropolija crnogorsko-primorska cetinjskoj Bogosloviji, a Šumadijska eparhija kragujevačkoj boglovskoj ustanovi. Zarade za avgust i septembar isplaćene su Bogosloviji u Srbinju pre desetak dana“.
„Pored sremske“, napominju naši sagovornici, „trenutno najveći dužnici su zapadnoevropska i mileševska eparhija, a izvestan broj eparhija konstantno izbegava da blagovremeno izvršava svoje obaveze prema centralnoj kasi SPC“. Visoki crkveni krugovi takođe ističu da, „osim kanadske i srednjoevropske eparhije, nijedna druga srpska pravoslavna eparhija iz rasejanja ne uplaćuje nikakva sredstva Patrijaršiji u Beogradu, a veliki broj njihovih klirika se školuje u bogoslovskim ustanovama SPC u otadžbini“.
Izdavači se sami finansiraju
Proletos je, odlukom Svetog arhijerejskog Sinoda, 25. marta formirana Izdavačko-informativna služba SPC, u čiji sastav su ušli Informativna služba, „Pravoslavlje“ i drugi patrijaršijski listovi, kao i kompletna izdavačka delatnost. Istom odlukom je predviđeno je, tom odlukom, da se novoformirana ustanova finansira iz sopstvenih prihoda, a ne iz centralne crkvene kase, kažu izvori „Vesti“.
Provizija za tuđe sveće
Prema objašnjenju koje smo dobili, „da bi se Patrijaršija izdržavala potrebno je da sve eparhije SPC u otadžbini i rasejanju, svaki svoj materijalni izdatak taksiraju sa četiri odsto crkvene takse u korist Patrijaršije. Takođe, da jedan odsto od ukupnog budžeta svih svojih eparhijskih crkvenih jedinica (crkvene opštine i manastiri) uplate u centralnu patrijaršijsku kasu. Eparhije bi trebalo da kupuju i sveće u Patrijaršiji, međutim ako to čine na drugoj strani, onda su dužne da u centralnu crkvenu kasu uplate proviziju u iznosu od jedne petine novčane vrednosti sveća“.
